تعیین ابعاد بلوکی بهینه با استفاده از روش‌های زمین‌آماری و شبیه‌سازی در معادن سنگ آهن سورک و فسفات اسفوردی

Abstract

در این مطالعه به روش انتخاب ابعاد بهینه برای مدل­سازی بلوکی و نقش ابعاد بلوک در تخمین ذخیره پرداخته شده­است. به این منظور از داده­های معادن سنگ آهن سورک و فسفات اسفوردی استفاده شده­است. در این راستا سعی شد مطالعات موردی با تیپ کانی­سازی­های مختلف در نظر گرفته شود تا تاثیر تغییرپذیری بر روی ابعاد بهینه نیز مورد بررسی قرار گیرد. پایگاه داده با اطلاعات گمانه­ها ساخته و کامپوزیت­هایی با طول­های 2 متری تهیه گردید. با استفاده از تبدیل به روش امتیاز نرمال توزیع داده­ها نرمال شد. از واریوگرافی به منظور شناخت پیوستگی ماده معدنی استفاده و بهترین واریوگرام و بیضوی ناهمسانگردی بدست آمد. مجموعاً 256 مدل بلوکی برای معدن سورک و اسفوردی ایجاد و به ازای طیف وسیعی از ابعاد بلوکی، بازده کریجینگ محاسبه گردید. به علت بزرگ بودن ابعاد پیشنهادی و عدم تطابق آنها با نسبت­های انیزوتروپی، این روش کنار گذاشته شد. برای ابعاد بلوکی مختلف روش شبیه­سازی شرطی گوسی استفاده شد. در هر شبیه­سازی 20 تحقق ایجاد و واریانس بین تحقق­ها محاسبه گردید. واریانس کمتر به منزله شباهت بیشتر تحقق­هاست که ملاک انتخاب ابعاد بهینه قرار گرفت. با این روش ابعاد 7.5×7.5×7.5 متر برای معدن سورک 10×7.5×10 متر برای معدن اسفوردی محاسبه شد. ابعاد بلوکی بدست آمده تطابق مناسبی با نسبت­های انیزوتروپی داشته لذا بر این اساس ابعاد بهینه حاصل برای محاسبه ذخیره انتخاب گردید. ذخیره محاسبه شده با ابعاد بدست آمده از روش شبیه­سازی برای معدن سورک با عیارحد آهن 20 % حدود 9.84 میلیون تن و معدن اسفوردی با عیارحد فسفر 5% حدود 11.93 میلیون تن برآورد گردید.

Keywords

• مدل بلوکی
• ابعاد بلوک
• واریانس تخمین
• بازده کریجینگ
• شبیه‌سازی شرطی گوسی