Ubóstwo monastyczne a ubóstwo franciszkańskie – próba zestawienia tez normatywnych

Abstract

W artykule zestawiono wiodące idee dotyczące ubóstwa dobrowolnego dla monastycyzmu okresu patrystycznego i dla minorytów okresu św. Franciszka z Asyżu. Analiza tekstów normatywnych obu tradycji zakonnych wykazała ich zbieżność. Dotyczy ona tak przewodniej myśli biblijnej (2 Kor 8, 9 – uniżenie Syna Bożego we wcieleniu jest podstawą do naśladowania przez mnichów i zakonników ubóstwa i pokory Jezusa), jak i pozostałych tez o ubóstwie dobrowolnym: wyrzeczenia się prawa własności i życia sine proprio, życia doczesnego rozumianego jako okres pielgrzymowania do nieba, powstrzymywania się od przyjmowania pieniędzy w celu zapobieżenia chciwości, pracy jako biblijnego obowiązku i życiowej konieczności oraz wyrzeczenia się świata ze względu na Boga (contemptus mundi – znak eschatologiczny dla zakonników i świata). Zbieżność norm dotyczących ubóstwa dobrowolnego obu tradycji zakonnych wynika prawdopodobnie z osobowego przeżywania Ewangelii przez każdego z fundatorów zakonnych oraz z faktu, iż pierwotne dokumenty normatywne pochodzą z okresu charyzmatycznego obu tradycji. Normy te są zatem kolejną urzeczywistnianą w historii Kościoła próbą powrotu do Ewangelii.

Keywords

• ubóstwo dobrowolne
• monastycyzm IV–VII wieku
• minorytyzm XIII wieku
• tezy normatywne