Pożyczki od jednostek powiązanych a wygładzanie zysków przez polskie przedsiębiorstwa prywatne

Abstract

Celem artykułu jest sprawdzenie, czy finansowanie polskich przedsiębiorstw prywatnych, często zarządzanych przez właścicieli, pożyczkami od jednostek powiązanych zmniejsza ich skłonność do wygładzania zysków dzięki niższym kosztom agencji. Pożyczkodawcy będący jednostkami powiązanymi pełnią podwójną rolę interesariusza, będąc zarówno udziałowcami, jak i wierzycielami. Oczekiwano, że pożyczki wewnątrzgrupowe zmniejszają problemy agencji związane z długiem, gdyż ograniczają potrzebę stosowania kowenantów dotyczących zadłużenia i wygładzania zysków. Ponadto płatności odsetkowe z tytułu tych pożyczek zmniejszają zmienność wypłat, co redukuje potrzebę wygładzania dywidend i zysków. Dzięki zastosowaniu metody regresji liniowej i propensity score matching stwierdzono, że przedsiębiorstwa prywatne finansowane przez jednostki powiązane w mniejszym zakresie wygładzają zyski niż pozostałe firmy. Przy wzroście wskaźnika pożyczek od jednostek powiązanych do aktywów ogółem o 10 punktów procentowych, wygładzanie zysków maleje o około 15,9% średniej wartości. Potwierdzono występowanie efektu substytucji pomiędzy pożyczkami wewnątrzgrupowymi a wygładzeniem zysków. Wskazano, że sprawozdawczość finansowa firm prywatnych odpowiada potrzebom informacyjnym interesariuszy pełniących podwójną rolę, tj. wierzycieli powiązanych kapitałowo z pożyczkobiorcą.

Keywords

• wygładzanie zysków
• pożyczki od jednostek powiązanych
• umowy kredytowe
• przedsiębiorstwa prywatne