اثرات چهار آفت‌کش تنظیم‌کننده رشد علیه سوسک برگخوار توسکا Agelastica alni (Col.: Chrysomelidae)

Abstract

سوسک برگخوار توسکا Agelastica alni (Linnaeus, 1758) (Col.: Chrysomelidae) یکی از آفات مهم درختان توسکا در ایران است. هم حشرات بالغ و هم لاروهای این آفت از برگ‌های درختان توسکا تغذیه می­کنند و باعث خسارت فیزیولوژیکی و ظاهری می‌شوند. سمیت چهار آفت­کش از گروه تنظیم­کننده‌های رشد (IGR) با نام‌های لوفنورون، فلوفنوکسرون، هگزافلومورون و پایری‌پیروکسی‌فن روی لارو سن دوم (یک روزه) سوسک برگخوار توسکا بررسی شد. این آزمایش در آزمایشگاه سم شناسی دانشگاه گیلان در شرایط آزمایشگاهی (دمای 1 ± 25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 75 درصد و دوره‌ی نوری 14 ساعت روشنایی و 10 ساعت تاریکی) و با استفاده از روش غوطه‌ور کردن برگ در محلول سمی به مدت 30 ثانیه انجام شد. نرم‌افزار SPSS برای محاسبه LC50 ترکیبات استفاده شد. 72 ساعت بعد از تیمار همه آفت­کش‌ها سمیت بالایی بر لاروها نشان دادند. به­علاوه این آفت­کش‌ها اثرات منفی بر ریخت لاروها در مرحله جلداندازی داشتند. مقدار LC50 برای سم لوفنورون 37/36، برای سم فلوفنوکسرون 35/48، برای سم هگزافلومورون 90/68 و برای سم پایری‌پیروکسی‌فن 37/54 پی‌پی‌ام برآورد شد. تغییرات ریختی غیرعادی مثل ناقص شدن تشکیل جلد در اثر مصرف سموم توسط این لاروها مشاهده شد. با توجه به اینکه سموم تنظیم­کننده رشد نسبت به دیگر سموم شیمیایی متداول برای انسان و محیط زیست خطرات کمتری دارند، به نظر می­رسد این چهار آفت­کش به­ویژه لوفنورون گزینه مناسبی برای توسعه برنامه‌های مدیریت تلفیقی آفت علیه سوسک برگخوار توسکا باشند.

Keywords

• سمیت
• لوفنورون
• فلوفنوکسرون
• هگزافلومورون
• سوسک برگخوار توسکا