Konstruisanje identiteta u rimskoj Dalmaciji: Salonitanski gladijatori i njihov društveni status

Abstract

Natpisi na kamenim urnama gladijatora, sahranjenim u bliskom okruženju amfiteatra u Saloni, pružaju nam uvid u društveni status gladijatora, što predstavlja pravu retkost u arheološkom zapisu. Informacije koje nam ti natpisi pružaju govore nam o preferiranom identitetu sahranjenih gladijatora. S jedne strane, radi se o robovima bez rimskog građanskog prava sa ograničenim poljem društvenog delovanja, dok se sa druge strane način sahrane (kamena urna sa natpisnim poljem i predstavom) ne razlikuje mnogo od sahrana rimskih građana iz istog perioda. Iako su gladijatori bili veoma popularni, spadali su zajedno sa glumcima, prostitutkama, podvodačima i trenerima u grupu infames prema kojoj se rimsko društvo odnosilo kao prema jednoj od društveno neprihvatljivih grupa. Ipak, i pored takvog društvenog statusa gladijatora, podaci dobijeni kroz natpise sa urni, govore o biranim informacijama upućenim na način na koji se od posmatrača očekuje da prepozna određenu sliku – sliku o pripadnosti gladijatorskom pozivu. Rad se pre svega bavi analizom pomenutih informacija u cilju prepoznavanja određenih aspekata preferiranog identiteta, kako pokojnika, tako i onih koji ga sahranjuju.