Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (Dec 2015)
İzlak Bir Artikülasyon Konusu Mudur?
Abstract
Bu çalışmada Arap dili fonetiğini bir şekilde konu edinen disiplinlerde yer alan izlak kavramını inceledik. İzlak kavramı ilgili disiplinlerin büyük çoğunluğunda harflerin sıfatları bahsinde ses üretimi sırasında ses organlarının aldığı çeşitli keyfiyetlerden birini ifade etmek üzere kullanılmıştır ve literatüre bu anlamıyla geçmiştir. Ne var ki izlak’ın, ilk dil kaynakları ile müteakip dönemlerin bazı kaynaklarında, konuşma sesi nitelikleri arasında yer almadığı görülmüştür. Diğer taraftan izlak terimini kullanan ilk çalışmaların açıklamaları ile bilhassa yakın dönem tecvit çalışmalarındaki açıklamaların birbirinden farklı olduğu ve sonuncusunun hızla kabul gördüğü müşahede edilmiştir. Bütün tanımlarında kök anlamıyla irtibatlandırılan bu niteliğin izini sürmek üzere müracaat ettiğimiz klasik sözlükler, Arap dilini konu dinen muhtelif çalışmalar, tecvit çalışmaları ve konuya ışık tutacak diğer çalışmalar; izlak’ın ses etkileşimlerine etkisi olan bir hususiyet olmakla birlikte özünde bir artikülasyon konusu olmadığını göstermiştir.
Keywords