Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi (Jan 2020)
Dişbudak Ağacı (Fraxinus Excelsior) Yapraklarından Klorojenik Asit Ekstraksiyonunun Yüzey Yanıt Metadolojisi ile Optimizasyonu ve Toplam Fenolik İçeriklerinin Tayin Edilmesi
Abstract
Bitkiselkaynaklı besinlerin rengi, lezzeti ve dayanıklılığı üzerine etkili olan fenolikmaddeler, antioksidan özelliklerine bağlı olarak antikanserojen, veantimikrobiyal aktivite göstermeleri bakımından da insan sağlığı ile yakındanilişkilidir. Fenolik maddelerden biri de klorojenik asittir. Bu çalışmada,toplanan dişbudak ağacı yaprakları güneş almaksızın kurutulup sap kısmı ayrılıpöğütüldü. Öğütülen kısımlar su ile ekstrakte edildi. Ekstraklar HPLC (Yüksekbasınçlı sıvı kromatografisi) kromatografik sistemde analiz edilerek, sonuçlarppm düzeyinde ifade edildi. Box-Behnken tasarımına dayalı Yüzey YanıtYönteminin (RSM) kullanıldığı ultrasonik destekli ekstraksiyon ile Fraxinus Excelsioryapraklarından klorojenik asit ekstraksiyonunun optimum koşulları belirlendi. Ektraksiyonverimi üzerine etkin deneysel koşullar; ekstraksiyon süresi (15-45 dakika),sıcaklık (30-700C), ultrason gücü (25-75%) olarak seçilmiştir. Buparametrelerin en iyi muhtemel kombinasyonları RSM ile elde edildi. Fraxinus Excelsioryaprakları için optimum koşulların; ultrason gücünün %39,12, ekstraksiyonsüresinin 15,18 dakika, ekstraksiyon sıcaklığının 69,980C olduğubelirlendi. Bu koşullarda maksimum klorojenik asit miktarı 11,70 ppm olarakbelirlendi. Ayrıca antioksidan aktivitelerini görmek amacıyla UV spektrometreile dişbudak ağacı yapraklarındaki toplam fenolik içerikleri ölçüldü. Öğütülmüşyapraklar etanol ile ekstrakte edildi. Ölçüm için kör, standart ve numune olmaküzere 3 tüp hazırlandı. Her bir numune kabından örnekler alınarak UVspektrometrede 765 nm’de absorbans değerleri ölçüldü. Fraxinus Excelsioryapraklarından toplam fenolik içeriğinin ölçülmesi için optimum koşullarıbelirlendi. Dişbudak yaprağı içinoptimum koşullar; ultrason gücü %47,76, süre 29,69 dakika, etanol konsantrasyonu%54,40 olarak belirlendi. Optimum koşullarda dişbudak yaprağındaki toplamfenolik içeriği 40,74 ppm bulundu. Buna göre elde edilen bu sonuçlar klorojenikasit etken bileşeninin ekstraksiyonu için ultrasonik destekli ekstraksiyonun (UAE)etkili bir metot olabileceğini göstermiştir.
Keywords
