Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi (Nov 2017)

Kafkaslarda Rus Yayılması Karşısında Osmanlı-Kaçar Faktörünün Harekete Geçirilme Teşebbüsü (Ağustos-Eylül 1811)

  • Hasan Oktay

DOI
https://doi.org/10.24186/vakanuvis.356286
Journal volume & issue
Vol. 2
pp. 379 – 392

Abstract

Read online

Türk-Rus savaşları ve rekabeti zor devrelerden geçmiştir. Kafkaslar üzerinde verilen hakimiyet mücadelesi Rusya'yı imparatorluk serüveninde iyi bir yere taşırken Türklere ise Osmanlı ve Kaçar imparatorluğunu yaklaşık yüzyıl sonra kaybettirmiştir, Aynı zamanda geniş bir Türk coğrafyası da Rus işgaline uğramıştır. Kafkasya Türk Rus mücadelesinin en kritik noktasıdır. Burayı elinde tutan imparatorluğunu pekiştirir tutamayan ise imparatorluğunu kaybeder. Rus Türk mücadelesinde Türkler iki ana unsura (Şii-Sünni)ayrılıp kendi aralarında rekabete kalkışınca ibre Ruslara doğru kaymaya başladı. İşte bu noktada tarihi dönüm noktası ve altın vuruş fırsatı doğdu tarih Türklere yeşil ışık yaktı ve (Ağustos-Eylül 1811) tarihinde bir ittifak umudu doğmuştu. İran coğrafyasında Safevi sonrası varlığını devamlılığını sürdürebilen Türk devleti kaçar hanedanı ile İstanbul merkezli Osmanlı Türk imparatorluğu Kafkaslarda gelişen Rus yayılması karşısında belki de ilk defa birlikte hareket etme fırsatı buldular. Bu fırsatı değerlendirmek için büyük gayret sarf ettiler. Emin Paşa'ya Ruslar tarafından tertip ettirilen suikast bir millete iki imparatorluk kaybettirdi. Ruslara ise İmparatorluklarını pekiştirme fırsatı verdi. Kafkasya'daki hakimiyet mücadelesi hala devam etmektedir. Bu makalede Rus istilası karşısında fırsata dönüşebilecek bir ittifaka dikkat çekilmeye çalışıldı.

Keywords