مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار (May 2015)
تأثیر ویتامین C بر بیان ترجیح مکان شرطی مورفین در موش سوری نر
Abstract
زمینه وهدف: سیستم های دوپامینرژیک و گلوتاماترژیک نقش مهمی در بیان ترجیح مکان شرطی مورفین دارند. از طرفی ویتامین C (اسید اسکوربیک) از انتهای نورونهای گلوتاماترژیک آزاد شده و فعالیت دو سیستم دوپامینرژیک و گلوتاماترژیک را تنظیم میکند. هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر ویتامین C بر بیان ترجیح مکان شرطی مورفین در موش سوری نر می باشد.مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، 96 سر موش سوری نر (20 الی 30 گرم) انتخاب شدند. آنها بهطور تصادفی به 12 گروه 8 تایی تقسیم شدند: گروه های کنترل نرمال سالین (ml/kg 10) را دریافت نموده و گروه های تحت درمان دوزهای مختلف مورفین (mg/kg 10 و 5 و 5/2) و ویتامین C (mg/kg 30 و 5 و 1) را به تنهایی و همراه با مورفین دریافت کردند. در این آزمایش از روش 6 روزه متوالی؛ شامل سه مرحله جداگانه پیششرطی، شرطی شدن و بعد شرطی شدن استفاده شد. در بخش اول ،جهت تعیین القای ترجیح مکان شرطی (CPP: Conditioned Place Preference) یا تنفر مکان شرطی (Conditioned Place Aversion CPA:) موش ها در مرحله شرطی سازی و بعد شرطی شدن، دوزهای مختلف ویتامین C را دریافت نمودند. در بخش دوم، موش ها بعد شرطی سازی با مورفین (mg/kg 5) دوزهای مشابه ویتامین C را جهت تعیین تأثیر آنها روی بیان ترجیح مکان شرطی مورفین دریافت نمودند. نتایج با استفاده از آزمون آماری آنالیز واریانس یک طرفه و نرمافزار 15 SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتهها: تزریق داخل صفاقی دوزهای مختلف مورفین ( mg/kg10 و 5) سبب القای CPP (به ترتیب برابر با 44/14±06/112 و 12/16±65/128 ثانیه) در مقایسه با گروه کنترل (04/2±34/9- ثانیه) می شود (0.001>P). تزریق داخل صفاقی دوزهای مختلف ویتامین C به تنهایی CPP یا CPA معناداری ایجاد نکرده، ولی این ویتامین (mg/kg و 30 و 5)، به ترتیب 0.001>P و 0.01>P) در مصرف توام با مورفین سبب القاء CPP شبه مورفینی (به ترتیب برابر با 9.61 ± 80.04 و 13.52 ± 56.45 ثانیه) می شود.نتیجهگیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که دوزهای پایین ویتامینC احتمالاً با اثر آگونیستی روی سیستم های دوپامینرژیک و گلوتاماترژیک سبب القای CPP شبه مورفینی میشود.