Journal of Ancient History and Archaeology (May 2023)

GLASS UNGUENTARIA FROM SAMSUN MUSEUM

  • Akın TEMÜR,
  • Özkan ÖZBILGIN

DOI
https://doi.org/10.14795/j.v10i1.810
Journal volume & issue
Vol. 10, no. 1

Abstract

Read online

Alabastron, lekythos, ampulla gibi farklı formlardan türediği düşünülen ve farklı fonksiyonel tanımlamalara sahip olan unguentariumlar Hellenistik Dönem'de pişmiş topraktan yapılmıştır. İlk örneklerin şişkin ve iğ şeklinde bir merkez bölümü vardır. Erken İmparatorluk Dönemi'nde, özellikle cam üfleme yönteminin yaygın olarak kullanılmasıyla, çeşitli unguentarium cam örnekleri üretilmiştir. İlk etapta boru, şamdan ve makara biçimli örnekler yaygınken, sonraki süreç bu biçimlerin varyantlarının oluşmasına neden oldu. Samsun Müzesi önemli sayıda cam esere ev sahipliği yapmaktadır. Bu çalışma, kurtarma kazısı, satın alma veya müsadere yoluyla Samsun Müzesi koleksiyonuna katılmış olan unguentariumları ele almaktadır. ve çoğu bozulmamış olarak keşfedildiğinden ciddi keşifler olduğu varsayılmaktadır. Buluntular, üretildiği ve kullanıldığı dönemin siyasi, ticari ve kültürel yapısını arkeolojik kanıtlar bağlamında anlamak için önemlidir. Ayrıca cam eser üretiminin var olup olmadığını belirlememize yardımcı olur. Anlaşıldığı üzere, bu bağlamda incelenen eserler, Roma İmparatorluğu tarafından yönetilen geniş bir coğrafyada, dönemin yaygın kültürel anlayışının bir sonucu olarak, karşılaştırılabilir modalarda yaratılmıştır. Dolayısıyla bölgenin Doğu Akdeniz kültürleri ile ticari etkileşim içinde olduğu düşünülmektedir. Samsun ve çevresinde herhangi bir cam ocağı veya cam üretimine dair bir bulguya rastlanmadığından, eserlerin yerel olarak üretilmek yerine ithal edilmiş olması mümkündür. Bununla birlikte, Antik Dönem boyunca bölgenin en köklü ve önemli kıyı kentlerinden biri olan Amisos'un ya da yakın çevresinde antik bir kent olan Neoklaudiopolis'in, kazançlı bir ekonomik hammadde olan cam üretiminden habersiz kalması pek olası görünmemektedir.

Keywords