غالب (Dec 2024)
حق حاکمیت دولت بر منابع طبیعی از منظر حقوق بین‌الملل
Abstract
یکی از عمده‌ترین مسائل و در عین حال بحث‌بر‌انگیزترین موضوعات حقوقی، مسألۀ حاکمیت است. حاکمیت علاوه‌بر‌‌این‌که جدال‌برانگیز است، اِعمال آن بر موارد تحت پوشش نیز بحث‌های گسترده‌یی را به هم‌راه دارد؛ از‌این‌رو، یکی از موضوعات و مسائل بسیار مهم و هم‌چنان با ارزشِ حاکمیت، حاکمیت دولت‌ها بر منابع طبیعی می‌باشد. اهمیت این موضوع زمانی بیش‌تر تبارز می‌یابد که دولت‌ها منابع طبیعی را ملّی‌سازی نموده و حاکمیت بر آن‌ها را جزو حقوق ذاتی خویش می‌دانند و تبیین منزلت این ادعا در حقوق بین‌الملل هدفی است، که مورد‌توجه قرار می‌گیرد. با‌توجه به این مطالب، بررسی این‌که مسألۀ حاکمیت بر منابع طبیعی به‌عنوان یک حق طبیعی و ذاتی برای دولت‌ها در حقوق بین‌الملل چه‌گونه است؟ پرسش اساسی این پژوهش را ساخته است. با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با کمک از منابع کتاب‌خانه‌یی، مسأله مورد کندوکاو قرار گرفته و نتایج آن بیان‌گر آن است که موضوع حق حاکمیت دولت‌ها بر منابع طبیعی در حقوق بین‌الملل مورد توجه قرار گرفته و حکایت از آن دارد، که این حق برای دولت‌های مستقل جای‌گاه حق ذاتی و جدایی‌ناپذیر از حاکمیت را دارد و هم‌چنین منزلت حق حاکمیت بر منابع طبیعی به‌عنوان یک قاعدۀ حقوقی، اگر نگوییم قاعدۀ آمره است، می‌توان آن را از‌جمله قواعد عام‌الشمول حقوق بین‌الملل پنداشت.
Keywords
