بوم شناسی کشاورزی (May 2014)

مقایسه نظام های بهره برداری به لحاظ مصرف انرژی تولید سویا (Glycine max L.) در دشت مغان

  • ابوالفضل برومند,
  • محمد حسین آق خانی,
  • حسن صدرنیا

DOI
https://doi.org/10.22067/jag.v6i4.35426
Journal volume & issue
Vol. 6, no. 4
pp. 905 – 915

Abstract

Read online

هدف از این تحقیق مقایسه نظام های بهره برداری (تعاونی، خصوصی و دولتی) به لحاظ مصرف انرژی تولید سویا و بررسی تاثیر انرژی نهاده ها در میزان عملکرد سویا در مغان می باشد. برای این منظور، اطلاعات با تکمیل پرسشنامه از 54 کشاورز خصوصی، 14 کشاورز عضو تعاون و 14 واحد کشت و صنعت جمع آوری گردید. بیشترین انرژی ورودی برای تولید سویا در نظام های بهره برداری دولتی (26784/28 مگاژول در هکتار) و به دنبال آن در نظام بهره برداری تعاونی (24815/98 مگاژول در هکتار) مشاهده گردید. همچنین، انرژی خروجی در نظام بهره برداری دولتی، تعاونی و خصوصی به ترتیب 43627/5، 41947/5 و 39948/61 مگاژول در هکتار محاسبه شد. سهم انرژی های تجدید پذیر از کل انرژی ورودی در نظام های بهره برداری تعاونی، خصوصی و دولتی به ترتیب 37/47%، 37/84% و 31/07% برآورد شد و سهم انرژی های تجدید ناپذیر به ترتیب 62/53%، 62/16% و 68/93% از کل انرژی ورودی بود. میزان اتکا به منابع انرژی تجدید ناپذیر برای تولید سویا در این منطقه زیاد است و باید در جهت جایگزین نمودن منابع انرژی تجدید پذیر به جای منابع تجدید ناپذیر تلاش شود. تجزیه و تحلیل انرژی نشان داد، نسبت انرژی خروجی به انرژی ورودی، برای نظام بهره برداری تعاونی، خصوصی و دولتی به ترتیب 1/68، 1/63 و 1/62 می باشد. نظام بهره برداری تعاونی در همه شاخص های انرژی، گزینه بهتری نسبت به نظام بهره برداری خصوصی و دولتی بود. برای پیدا کردن رابطه بین انرژی نهاده ها و عملکرد، از تابع تولید کاب داگلاس استفاده شد. تخمین کشش تولید نشان داد، در بین نهاده های انرژی، آبیاری موثرترین نهاده برای تولید سویا است.

Keywords