مطالعات مالی و بانکداری اسلامی (Jan 2023)

بررسی الزامات قانونی، نظارتی و سیاست‎گذاری بانک برای پیاده ‎سازی مدیریت ریسک تطبیق با رویکرد بانکداری اسلامی

  • سیروان آقائی,
  • گلزار آقائی,
  • اعظم پارسا فر

DOI
https://doi.org/10.22034/jifb.2023.166992
Journal volume & issue
Vol. 8, no. تابستان
pp. 81 – 104

Abstract

Read online

توانایی شناسایی و ارزیابی ریسک تطبیق با شریعت، مسئله مهمی برای ارائه یک چارچوب مدیریت ریسک تطبیق شریعت است. تأکید بر این موضوع، ظهور بانکداری اسلامی در سطح جهان و تلاش‌های مستمر برای توسعه استانداردها، در اولویت بانکداری اسلامی قرار گرفته است. در واقع، همان‌طور که در این پژوهش توضیح داده خواهد شد، مسائل زیادی وجود دارد که باید در خصوص ریسک تطبیق در صنعت بانکداری کشورمان انجام شود. ریسک تطبیق با شریعت بر حسب سطوح ریسک، عوامل تشکیل‌دهنده و مدیریت استراتژیک و تاکتیکی آن طبقه ‎بندی می‌شود. مدیریت ریسک تطبیق با شریعت، مانند سایر اشکال مدیریت ریسک، چرخه حیاتی دارد. این پژوهش از طریق مروری بر متون اسلامی، مقررات نظارتی و مجله‏های علمی موجود در خصوص مدیریت ریسک شریعت انجام شده است. هدف این مقاله، بررسی ریسک تطبیق شریعت، پی ریزی مبانی تعریف آن، تشریح ویژگی‏ ها و پیامدهای آن و بررسی نحوه مدیریت آن در سیستم بانکی با در نظر گرفتن شرایط کنونی کشور است. در انتها، برای مدیریت ریسک تطبیق، به‏ منظور پیشگیری از ریسک عدم رعایت الزامات قانونی و نظارتی، چارچوبی سیستمی ارائه شده است. برای ارزیابی ریسک، از ماتریس مدیریت ریسک (احتمال ـ اثر ـ آسیب ‎پذیری) استفاده شده است.

Keywords