Journal of Folklore and Popular Culture (Apr 2020)
Trudniejsza Arkadia – wizja natury w gwarowej poezji gorczańskiej poetki Antoniny Zachary-Wnękowej
Abstract
Podhale jest regionem, które może poszczycić się ponadstuletnią tradycją literacką. Zainspirowani nurtem podhalańskim w literaturze polskiej wykształceni górale na już na początku XX wieku zainicjowali niefolklorowy nurt gwarowej prozy i poezji. Rodzimemu dialektowi nadali rangę języka poezji. Podhalańską literaturę do naszych czasów współtworzyło pięć generacji poetów. Ich twórczość stanowi unikatowy i oryginalny obraz percepcji świata przez mikrospołeczność o silnej tożsamości kulturowej oraz głębokim przywiązaniu do tradycji. Radykalne zmiany, jaki nastąpiły na góralskiej wsi w ostatnich dekadach, wpłynęły na kondycję życia górali. Już w latach 70 XX wieku dawne, proste życie wiejskie zostało wyparte przez nowoczesność, która chociaż przyniosła z sobą dobrobyt, stała się przyczyną wyobcowania człowieka ze świata przyrody. Podhale – niegdyś zagubiona wśród gór i lasów kraina pasterzy i rolników – pod wpływem zmian cywilizacyjnych stopniowo zagubiło więź z naturą. Jego współcześni mieszkańcy nie żyją już zgodnie z jej rytmem ani też nie mają czasu na jej kontemplację. Przedmiotem referatu będzie analiza arkadyjskiej wizji natury stworzonej w gwarowej poezji Antoniny Zachary-Wnękowej, która w powrocie do natury i życiu z nią w harmonii upatruje podstawowy warunek ludzkiego szczęścia.
Keywords