Güncel Hemşirelik Araştırmaları Dergisi (Apr 2022)
Kanserli Bireylerde Uyku Kalitesini Artırmaya Yönelik Yapılan Hemşirelik Girişimleri: Sistematik Derleme
Abstract
Amaç: Bu sistematik derlemede kanserli bireylerde uyku kalitesini artırmaya yönelik yapılan hemşirelik girişimlerinin incelenmesi amaçlanmaktadır.Yöntem: İki araştırmacı tarafından dahil edilme kriterlerine göre Kasım – Aralık 2021 tarihleri arasında ScienceDirect, DergiPark, PubMed ve Google Akademik veri tabanlarından tam metin randomize kontrollü çalışmalar ele alınmıştır. Belirtilen veri tabanlarında yapılan taramalardan elde edilen araştırmaların özetleri değerlendirilmiş, dahil edilme kriterlerine uygun olan çalışmalar seçilmiştir. Elde edilen veriler yazarlar tarafından oluşturulan veri değerlendirme aracılığıyla özetlenmiş ve değerlendirilmiştir.Bulgular: Derlemeye dahil edilen çalışmalar, Türkçe ve İngilizce olarak 2017-2021 yıllarında yayınlanmış, kanser tanılı bireylerde uyku kalitelerini artırmaya yönelik uygulanan hemşirelik girişimlerini içeren randomize kontrollü araştırmalardır. İncelenen araştırmalara toplam 975 kişi katılmış ve veriler hastanelerde, onkoloji ünitelerinde toplanmıştır. Çalışmaların örneklem büyüklüğünün 30-227 arasında değiştiği belirlenmiştir. Sistematik derlemeye dahil edilen çalışmalarda kullanılan yöntemler; uyku hijyen eğitimi, aromaterapi masajı, lavanta- nane yağı inhalasyonu, kulak akupres, ayak refleksoloji, tibet yogası, aerop egzersizi ve Benson’ın gevşeme egzersizi olarak sıralanmaktadır.Uygulamada Kullanım: Çalışmaya dahil edilen araştırmalarda uygulanan yöntemlerde herhangi bir yan etki belirtilmemiştir. Çalışmalarda belirtilen bu yöntemlerin uygulanması bireylerin bedensel, ruhsal ve sosyal sağlığı etkileyerek uyku kalitesini arttırdığı belirtilmektedir. Kanser hastalarında bu yöntemlerin uygulanması bireylerin semptomları yönetmesine, benlik algısının iyileşmesine, hastalık ve tedavi sürecine uyumunu olumlu etkilemektedir. Bu yüzden hemşirelik bakımında kullanılması önerilmektedir.