مجله علوم تربیتی (Aug 2023)
ارائه الگوی برنامه درسی مبتنی بر عمق دانش جهت افزایش سطح پیچیدگی شناختی یادگیرندگان
Abstract
هدف از این پژوهش، ارائه الگوی برنامه درسی مبتنی بر عمق دانش، جهت افزایش سطح پیچیدگی شناختی یادگیرندگان بود. در این پژوهش از روش سندکاوی و تحلیل محتوای مقولهای استفاده شد. با توجه به محدودیت پژوهشهای داخلی، پایگاههای دادههای خارجی (ساینس دایرکت، گوگل اسکولار، اسپرینگر، تیلور اند فرانسیس، اریک، و امرالد) مورد مطالعه قرار گرفتند. بــازهی زمانی متون مورد بررسی «از سال 1997 تا 2014» بود. ابتدا پایگاههای داده با استفاده از واژگان و اصطلاحات کلیدی مرتبط (depth of knowledge of Webb, cognitive complexity of learners, level of depth of knowledge, level of cognitive complexity) جستجو شدند و تمامی مقالات و متون بر اساس ارتباط عنوان مقاله با آنها جمعآوری شدند. 65 سند یافت شد کـه از این تعداد، 30 سند، متناسب بـا سؤال پژوهش بود. منابع، مطالعه و با استفاده از روش تحلیل مضمون، مضامین اصلی و فرعی شناسایی شدند و در نهایت بر اساس آنها الگوی برنامه درسی مبتنی بر عمق دانش ارائه شد. به منظور اعتباریابی، الگو در اختیار متخصصان قرار گرفت و بعد از اعلام نظرات آنها، ضریب روایی محتوایی (CVR) محاسبه شد که نتایج نشان داد الگو از نظر متخصصان، قابل قبول است. بر اساس یافتههای پژوهش در این الگو چهار سطح یادآوری و بازتولید، مهارتها و مفاهیم، تفکر راهبردی، و تفکر توسعهیافته، پیشبینی شده و عناصر اهداف، روش عمل، فعالیتها و ارزشیابی متناسب با هر سطح، معرفی شدهاند. این الگو میتواند توسط متخصصان برنامه درسی، مؤلفان و معلمان جهت افزایش پیچیدگی شناختی یادگیرندگان مورد استفاده قرار گیرد.
Keywords