مطالعات ادیان و عرفان تطبیقی (Mar 2025)
تورات علیه تلاویو: نقدی کتابمقدسی بر کشتار ساکنان غزه
Abstract
دینپژوهی رشتهای دانشگاهی است و باید به بایستههای آن پایبند باشد، اما این تعهد را نباید مانع دینپژوه برای واکاوی دیدگاههای کتابمقدس دربارۀ مسائل عینی گذشته و امروز دانست. تفسیر پیش رو از قصههای کتابمقدس مبتنی بر دو مدعاست: نخست، میان جهان امروز و جهان نویسندگان کتابمقدس گسستی (معرفتشناسی یا هستیشناختی) واقع است، و دوم با روشی مناسب (اسطورهگشایی) میتوان به آن جهان متفاوت ورود کرد. مطابق این خوانش، دیدگاه نویسندگان کتابمقدس دربارۀ خشونت و خونریزی بر انسانشناسی آنها استوار است که در قصۀ آدم به نحوی مجمل و استعاری بازگو شده است. مطابق آن، انسان (فارغ از جنسیت، موقعیت، قومیت، ملیت و نژاد) به «سیمای خدا» و «شبیه خدا» است، و خدا متوجه نیازهای مادی و عاطفی اوست، و کشتن او را منع کرده است، و بیتردید خاطیان عقاب خواهند شد. قصۀ هابیل و قابیل داستان «جنایات و مکافات» است و بیانگر آن که خدا خونخواه بیگناهان است و بیتردید مجرمان را مکافات خواهد کرد. قصۀ سیلاب نوح نفرت خدا از خشونت و خونریزی (حَمَس) را بازگو میکند و تهدید این اعمال برای جان، جامعه و جهان را یادآور میشود. نتیجه اینکه خشونت و خونریزی جنونآمیز صهیونیستها علیه ساکنان غزه برخلاف تعالیم کتابمقدس است و رویکرد نویسندگان کتابمقدس نه دفاع و توجیه چنین رفتاری علیه انسانها که محکومیت آن است.
Keywords