مقایسة‌ حافظة کاری، خلاقیت و انعطاف شناختی در دانش‌آموزان دو و تک‌زبانه (فارسی آذری زبان)

Abstract

هدف پژوهش حاضر مقایسة حافظة کاری، خلاقیت و انعطاف شناختی در دانش‌آموزان تک‌زبانه و دو زبانه فارسی آذری بود. روش پژوهش پس رویدادی بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش‌آموزان دختر دوزبانه و تک‌زبانه منطقه 19 شهر تهران در سال 1396 بود که از این جامعه 120 نفر با روش نمونه‌گیری مرحله‌ای انتخاب گردید. ابزار جمع‌آوری اطلاعات شامل پرسش‌نامه حافظة کاری (دانیمن و کارپنتر، 1980)، خلاقیت (عابدی، 1363) و انعطاف شناختی (دنیس و ندروالی، 2010) بود. برای تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل واریانس استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که بین حافظة کاری، خلاقیت و انعطاف شناختی در گروه‌های تک‌زبانه و دوزبانه تفاوت معناداری (p < 0.05) وجود دارد. دانش‌آموزان دوزبانه کارکرد متفاوت و بالاتری نسبت به دانش‌آموزان تک زبانه در هر سه متغیر حافظة کاری، خلاقیت و انعطاف شناختی داشتند. در این زمینه تفاوت دانش‌آموزان دوزبانه با تک زبانه به ترتیب (7 نمره) در خلاقیت، (4 نمره) در انعطاف‌پذیری و (2 نمره) در حافظة کاری بود. بر اساس یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که آموزش زبان دوم در روند رشدی دانش‌آموزان می‌تواند موجب ارتقای توانایی‌های شناختی آنان به ویژه خلاقیت و انعطاف شناختی شده که احتمالاً در بهبود عملکرد تحصیلی مؤثر خواهد بود.

Keywords

• حافظة کاری
• خلاقیت
• انعطاف شناختی
• تک زبانگی
• دوزبانگی