Odpowiedzialność karna nieletnich we Francji i w Polsce. Uwagi prawne i pedagogiczne

Abstract

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest porównanie rozwiązań dotyczących odpowiedzialności karnej nieletnich we Francji i w Polsce, uwzględniając czynniki wpływające na ocenę sytuacji nieletniego oraz wychowanie w ramach kary. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem badawczy został sformułowany w postaci pytania: w jaki sposób we francuskim i polskim ustawodawstwie została uregulowana odpowiedzialność karna nieletnich. Analizie zostały poddane aktualne przepisy prawne, poglądy doktryny, orzecznictwo sądów z zakresu prawa karnego nieletnich. PROCES WYWODU: Zdefiniowano podstawowe dla podjęcia analizy pojęcia oraz określono przesłanki warunkujące odpowiedzialność karną nieletnich, uwzględniając ich znaczenie w wymiarze pedagogicznym. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Francuski model przyjmuje odpowiedzialność karną nieletnich opartą na kryterium rozeznania bez określenia dolnej granicy wiekowej odpowiedzialności karnej. Model polski przewiduje odpowiedzialność karną nieletnich w wyjątkowych sytuacjach. W obu państwach nadrzędną zasadą jest podejmowanie działań w celu wychowania nieletnich. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Oba porównywane systemy przewidują wychowywanie nieletnich, ale różnicują sytuację prawną osoby nieletniej. Przyjęcie określonej koncepcji postępowania z nieletnimi wpływa na stosowane środki, uwarunkowania instytucjonalne pracy wychowawczej. Ważną rolę powinna odgrywać całościowa ocena nieletniego i jego sytuacji.

Keywords

• nieletni
• odpowiedzialność karna
• przestępczość nieletnich
• wychowanie nieletnich
• prawo karne