Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi (Sep 2024)

Kamu Çevre Koruma Harcamalarının Atık Emisyonuna Etkileri: Büyükşehir Statüsündeki Mahalli İdareler Temelinde Bir İnceleme

  • Bilgen Taşdoğan

DOI
https://doi.org/10.30784/epfad.1516730
Journal volume & issue
Vol. 9, no. 3
pp. 575 – 597

Abstract

Read online

Bu çalışmada “ortak finansman ilkesi” temelinde çevre koruma harcamaları üzerinde durulmaktadır. Türkiye’de toplam çevre koruma harcamaları içinde özel sektörün payı kamuya göre daha fazladır. Fakat, çevrenin kamusal mal kabul edilmesi ve çevre kirliliğinin yarattığı dışsallık piyasa mekanizması ile azaltılmamaktadır. Yürürlükteki mevzuatlar gereği kamunun yaptığı çevre koruma harcamalarının büyük oranda belediyeler tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu noktayı ele alan çalışma, 2013-2021 dönemi için 30 büyükşehiri iki alt gruba ayırarak analiz etmektedir. 2012 yılı öncesi büyükşehir statüsü kazanan 16 il ve 2012 sonrası büyükşehir olan 14 ilin değerlendirilmesinden elde edilen bulgulara göre; 16 il mahalli idaresinin atık emisyonunu azaltabilmek için atık yönetimi harcamalarına ek olarak toprak, yeraltı ve yüzey sularının korunması ve kalitesinin iyileştirilmesi harcamalarına da daha fazla kaynak ayırarak atık emisyonunun azaltılmasına daha fazla katkı sağlamaktadır. 2012 yılı sonrası büyükşehir statüsü kazanan 14 ilde yapılan atık emisyonunun azaltılmasına yönelik kamu harcamalarının atık emisyonlarını azaltıcı etkisinin, 16 ile göre daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla kamu kaynaklarının daha etkin kullanımı ve çevre kirliliğini önleme çalışmalarının daha verimli olması için, 14 belediyenin atık yönetimi uygulamalarını ve emisyonu azaltıcı tedbirlerini, 16 ildeki uygulamaları takip ederek iyileştirmesi gerekmektedir.

Keywords