جستارهای اقتصادی (Sep 2023)
طراحی اوراق ترکیبی با اختیار کنترل شرکت در بازار سرمایه ایران با رویکرد مالی اسلامی
Abstract
طراحی اوراق بهادار جدید براساس نیازهای ناشران و سرمایهگذاران بازار سرمایه ازجمله مهمترین عوامل توسعه بازارهای سرمایه بوده است. اوراق ترکیبی بهعنوان نوآوری مالی درجهت رفع نیازهای مختلف ناشران و سرمایهگذاران براساس تلفیق ویژگیهای مختلف اوراق بدهی و اوراق مالکیت به وجود آمده است. اوراق ترکیبی را میتوان ازجمله معدود اوراق ترکیبی در سطح دنیا دانست که براساس ماهیت حقوقی سهام عادی طراحی شده است و مبتنی بر ماهیت حقوقی اوراق قرضه نیست. لحاظ ویژگیهای مختلف در اوراق ترکیبی که همگی برگرفته از نیازهای موجود در بازارهای سرمایه بوده است، باعث بهوجودآمدن انواع مختلفی از این سهام شده است. اوراق ترکیبی با اختیار کنترل شرکت را میتوان اوراقی درجهت رفع نگرانیهای ناشران جهت از دست دادن کنترل شرکت بعد از عرضه سهام آن در بازار سرمایه دانست.دراین مقاله ابتدا، به بررسی خصوصیات شرکتهای سهامی عام و نحوه کنترل آن پرداخته شده است و درادامه براساس انواع مختلف کنترل، سه ورقه ترکیبی با اختیار کنترل تعیین میزان سود تقسیمی، اختیار تغییر حقوق نوع خاصی از سهام و اوراق ترکیبی با دیگر اختیارات طراحی شده است. براساس تحلیلهای مالی و فقهی دو ورقه ترکیبی با اختیار تعیین میزان سود و اختیار تعیین هیئتمدیره به تأیید رسیده است. استفاده ازنظر مراجع معظم تقلید کنونی از خصوصیات پژوهش حاضر است.
Keywords