مدیریت نوآوری و راهبردهای عملیاتی (Feb 2021)
مدل ریاضی جهت ارزیابی تأمین‌کنندگان و خرید قطعات یدکی (مطالعه موردی: نیروگاه فردوسی، شرکت بهره‌برداری و تعمیراتی مپنا)
Abstract
هدف: یکی از مسائل مهم در تأمین تجهیزات و مدیریت قطعات یدکی صنایع نیروگاهی، ارزیابی و انتخاب تأمین‌کنندگان و تخصیص سفارش به آن‌ها است. هدف در این پژوهش، دستیابی به مدلی جامع برای رتبهبندی تأمین‌کنندگان، طبقهبندی قطعات، ارزیابی تأمین‌کنندگان و تخصیص بهینه سفارش‌ها است. روش‌شناسی پژوهش: بدین منظور در مرحله اول، شاخص‌های ارزیابی تأمین‌کنندگان، مشخص‌شده و با اخذ نظرات خبرگان و به‌کارگیری تکنیکهای تحلیل سلسله مراتبی گروهی اصلاح‌شده و حداقل مربعات، وزن شاخص‌های ارزیابی، محاسبه گردید. اولویتبندی و گروهبندی قطعات با الگوبرداری از ماتریس کرالجیک انجام‌شده و ضریب الویت هر قطعه مشخص شد. در مرحله دوم، با استفاده از تکنیک تاپسیس، رتبه هر تأمین‌کننده در مورد تأمین قطعات موردنظر مشخص شد و در مرحله سوم، طراحی یک مدل ریاضی برنامهریزی عدد صحیح صفر و یک، مدنظر قرارگرفته و با تعیین تابع هدفی که ارزش خرید را ماکزیمم نموده و محدودیتهایی که ماهیت مسئله ازلحاظ صفر و یک بودن، محدودیت بودجه و سیاستهای مدیریتی را تحت پوشش دهد، کامل گردید. برای حل مدل از نرم‌افزار GAMS استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد تعیین گروه برای هر قطعه با توجه به دو بعد ریسک تأمین و حیاتی بودن قطعه، ابزار مدیریتی مناسبی جهت مدیریت تأمین تجهیزات فراهم میسازد و استفاده از مدل برنامهریزی عدد صحیح صفر و یک، روش مناسبی برای مسائل تخصیص سفارش‌ها درزمینهٔ قطعات یدکی میباشد و میتواند ساختار و اجزای تابع هدف و محدودیتها با توجه به نوع سازمان، تغییر یابد. اصالت/ارزش‌افزوده علمی: تکنیک تاپسیس به نحو مناسبی وزن شاخص‌های ارزیابی و نظرات خبرگان در مورد تأمین‌کنندگان هر قطعه را ترکیب کرده و نتایج حاصل میتواند با اطمینان در طراحی مدل ریاضی، استفاده شود.
Keywords
