تأثیر تاخیر در جداسازی سرم بر نتایج آزمایش‌های بیوشیمیایی

Abstract

مقاله پژوهشیمقدمه: مطالعه‌ی حاضر با هدف بررسی تأثیر تأخیر در جداسازی سرم بر نتایج برخی آزمایش‌های بیوشیمیایی، به عنوان یکی از خطاهای پیش آنالیتیکی انجام پذیرفته است.روش‌ها: در این مطالعه، 50 داوطلب سالم شرکت کردند. 12 میلی‌لیتر خون از هر فرد گرفته و در 6 لوله‌ی اختصاص داده شده تقسیم شد. به منظور جداسازی سرم، یکی از نمونه‌های هر فرد به عنوان نمونه‌ی مبنا در زمان استاندارد (یک ساعت پس از خون‌گیری) سانتریفیوژ گردید و نمونه‌های دیگر همان فرد با تأخیر 1، 2، 3، 4 و 5 ساعت نسبت به نمونه‌ی مبنا سانتریفیوژ شدند. سرم هر یک از نمونه‌ها از نظر 21 آنالیت مختلف شامل قند خون (Blood sugar) BS، نیتروژن اوره‌ی خون (Blood urea nitrogen) BUN، اوریک اسید (Uric acid) U.A، کلسیم (Calcium) Ca، منیزیم (Magnesium) Mg، تری‌گلیسیرید (Triglyceride) TG، کلسترول (Cholesterol) Chol، لیپوپروتئین پرچگال (High-density lipoprotein) HDL، آسپارتات ترانس آمیناز (Aspartate transaminase) AST، آلانین ترانس آمیناز (Alanine transaminase) ALT، آلکالین فسفاتاز (Alkaline phosphatase) ALP، بیلی‌روبین تام (Total bilirubin) T.B، بیلی‌روبین مستقیم (Direct bilirubin) D.B، آلبومین (Albumin) Alb، پروتئین تام (Total protein) T.P، آمیلاز (Amylase) Amy، لیپاز (Lipase) Lip، لاکتات دهیدروژناز (Lactate dehydrogenase) LDH و کراتین فسفوکیناز (Creatine phosphokinase) CPK مورد بررسی قرار گرفت.یافته‌ها: بین میانگین‌های قند خون (BS) در زمان‌های سپری شده از زمان خون‌گیری، تفاوت معنی‌داری یافت شد. میانگین‌های BS به طور متوسط به ازای هر ساعت تأخیر در جداسازی سرم 4/78 درصد کاهش نشان داد. در مورد سایر آنالیت‌ها تفاوت معنی‌داری بین میانگین‌های آن‌ها در هر یک از نقاط زمانی سپری شده از زمان خونگیری مشاهده نشد.نتیجه‌گیری: با توجه به اثر قابل توجه تأخیر در جداسازی سرم بر آزمایش BS، لازم است نمونه‌ی خون کامل در اسرع وقت سانتریفیوژ و سرم آن جدا شود. در مورد سایر آنالیت‌های مورد بررسی، تأخیر در جداسازی سرم تا 6 ساعت، تأثیر قابل توجهی بر نتایج نداشت.

Keywords

• علوم آزمایشگاهی بالینی
• مرحله‌ی پیش آنالیتیکی
• آنالیز شیمیایی خون
• خطاهای پزشکی
• سانتریفیوژ