علوم و تحقیقات بذر ایران (May 2019)

تاثیر پرایمینگ و تنش اسمزی بر جوانه‌زنی و فعالیت آنزیم‌های هیدرولیتیک و چرخه‌ی گلی اکسیلات در بذر ذرت (Zea mays L.) هیبرید سینگل کراس 704

  • سیده رقیه خاتمی,
  • محمد صدقی,
  • رئوف سیدشریفی

DOI
https://doi.org/10.22124/jms.2019.3588
Journal volume & issue
Vol. 6, no. 1
pp. 67 – 78

Abstract

Read online

به­منظور بررسی اثر انواع پرایمینگ بر میزان فعالیت آنزیم­های چرخه گلی اکسیلات و هیدرولیتیک بذر ذرت (هیبرید SC704) تحت تنش اسمزی، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی در سال 1393 در دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی صورت گرفت. تیمارهای آزمایش، شامل 4 سطح تنش اسمزی ایجاد شده با پلی­اتیلن گلایکول (0، 3-، 6- و 9- بار) و 5 سطح پرایمینگ (شاهد، هیدروپرایمینگ، اسموپرایمینگ، هورمو­پرایمینگ و اسید آسکوربیک) با سه تکرار بودند. نتایج آزمایش نشان داد که اثر متقابل تیمار تنش اسمزی و پرایمینگ بر تمام صفات اندازه­گیری شده به جز درصد جوانه­زنی و ایزوسیترات لیاز معنی­دار بود. در سطح بدون تنش بالاترین سرعت جوانه­زنی (556/17بذر در روز) مشاهده شد. بیشترین میزان فعالیت آنزیم­های آمیلاز (43/4 واحد بر میلی­گرم پروتئین)، لیپاز (2/73 واحد بر میلی­گرم پروتئین) و پروتئاز (3/2071 واحد بر میلی­گرم پروتئین) درتیمار هورمون پرایمینگ و سطح بدون تنش به دست آمد. کم­ترین میزان فعالیت آنزیم آمیلاز (1/3 واحد بر میلی­گرم پروتئین) در تیمار اسموپرایمینگ و سطح خشکی 9- بار بود، در حالی که کم­ترین میزان فعالیت آنزیم­های لیپاز (36/60 واحد بر میلی­گرم پروتئین) و پروتئاز (1949 واحد بر میلی­گرم پروتئین) در تیمار پرایمینگ شاهد و سطح خشکی 9- بار مشاهده شد. بالاترین میزان فعالیت مالات سنتاز (7/2 واحد بر میلی­گرم پروتئین) در تیمار هورمون پرایمینگ و خشکی شاهد و کم­ترین آن (88/1 واحد بر میلی­گرم پروتئین) در خشکی 9- بار در پرایمینگ شاهد به دست آمد. با افزایش شدت تنش، سرعت جوانه­زنی بذر و فعالیت آنزیم­ها کاهش یافت. در شرایط تنش، پرایمینگ بذر با استفاده از اسید جیبرلیک تا حد زیادی موجب تحمل و جلوگیری از کاهش فعالیت آنزیم­های هیدرولیتیک و چرخه­ی گلی اکسیلات در بذر ذرت گردید.

Keywords