Journal of Philosophical Investigations (Aug 2018)

مقایسه اعتباریات اخلاقی محمدحسین طباطبایی و احساس‌گرایی اخلاقی آیر

  • محمد حسن کریمی,
  • خدیجه قربانی سی سخت

Journal volume & issue
Vol. 12, no. 22
pp. 121 – 135

Abstract

Read online

بر مبنای برخی از نظریاتی که درباره ماهیت مفاهیم اخلاقی وجود دارد این مفاهیم را می­توان در تقسیم­بندی چهارگانه: عینی (خارجی­)، فلسفی، احساسی (عاطفی) و اعتباری ( قراردادی) گنجاند. محمدحسین طباطبایی برای حل پار­ه­ای از معضلات فلسفی، نظریه نوین ادراکات اعتباری را مطرح می­کند. وی در تقسیم­بندی اعتباریات، اخلاق را هم جزئی از مفاهیم اعتباری می­داند. برخی از ویژگیهایی که برای اعتباریات اخلاقی برمی­شمرد مانند نسبی بودن، نشأت یافتن از عواطف و نیازها، عدم صدق و کذب پذیری و ... این نظریه را در تشابه با نظریه احساس­گرایی اخلاقی آیر فیلسوف پوزیتیویسم قرن معاصر قرار می­دهد. اما با تعمق در این دو نظریه خواهیم دید، تفاوتهایی اساسی و بنیادی بین آنها وجود دارد که نباید آنها را از نظر دور داشت؛ ازجمله این که آیر با بیان این دیدگاه در صدد رد مابعدالطبیعه و متافیزیک است، اما طباطبایی با بیان نظریه اعتباریات ( به­طورکلی) در پی تثبیت جایگاه اصول عقلانی و فلسفی است.

Keywords