اثر ذرات نانو و غیر نانو دی‌اکسید تیتانیوم بر عملکرد جوانه‌زنی گیاه سرخارگل تحت تنش خشکی

Abstract

تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر ذرات نانو و غیر نانو دی‌اکسید تیتانیوم بر شاخص­های جوانه­زنی گیاه دارویی سرخارگل در شرایط خشکی به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در آزمایشگاه گیاهان دارویی دانشگاه تربت‌حیدریه انجام گرفت. بدین منظور از ذرات نانو و غیر نانو دی‌اکسید تیتانیوم در غلظت­های 0، 10، 50، 100 و 150 میلی­گرم در لیتر و به‌منظور ایجاد تنش خشکی از پلی اتیلن گلایکول 6000 در چهار سطح 0، 3-، 6- و 9-بار استفاده شد. صفات درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، متوسط زمان جوانه‌زنی روزانه، میانگین جوانه‌زنی روزانه، طول و وزن ریشه‌چه، ساقه‌چه و گیاهچه و شاخص بنیه بذر I و II مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایش نشان داد اعمال تیمار دی­اکسید تیتانیوم بر بذر گیاه سرخارگل در شرایط بدون تنش تنها بر صفات طول ریشه‌چه و طول گیاهچه و در شرایط تنش خشکی بر طول و وزن ریشه­چه، ساقه­چه و گیاهچه، شاخص بنیه بذر I و II و متوسط زمان جوانه­زنی در سطح 1 % اثر بسیار معنی­داری داشت. تنش خشکی در شدت 3- بار بر اغلب صفات مورداندازه‌گیری از جمله درصد و سرعت جوانه­زنی، میانگین جوانه­زنی روزانه و شاخص بنیه بذر I و II در گیاه سرخارگل اثر منفی نگذاشت. غلظت 150 میلی­گرم در لیتر ذرات غیر نانو دی‌اکسید تیتانیوم طول ساقه، ریشه و گیاه چه را نسبت به شاهد 3 برابر افزایش داد. در مواجهه با تنش خشکی کاربرد 100 میلی­گرم در لیتر ذرات نانو و غیر نانو اغلب شاخص­های جوانه­زنی سرخارگل را بهبود بخشید و می‌تواند در نقاطی که با تنش خشکی مواجه هستند توصیه شود

Keywords

• گیاه دارویی
• تنش غیرزنده
• شاخص بنیه بذر