Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości (Mar 2015)
Z historii rachunkowości Księgowość podwójna według Pacioliego i jego włoskich naśladowców z XVI i XVII wieku
Abstract
Celem artykułu jest prezentacja pierwszego podręcznika o rachunkowości podwójnej oraz jego wpływu na rozwój i popularyzację księgowości we Włoszech. Autor tego dzieła, Luca Pacioli był wybitnym przedstawicielem epoki renesansu, a za sprawą Tractatus XI de Computis et Scripturis zyskał miano „ojca rachunkowości”. Jego dzieło stanowiło kompendium wiedzy kupieckiej niezbędnej do prowadzenia ksiąg rachunkowych. Zostało napisane na podstawie wieloletnich obserwacji praktyk stosowanych przez weneckich kupców, którzy ze względu na intensywną wymianę handlową szukali sposobu kontrolowania efektywności swojej działalności. Walory merytoryczne podręcznika sprawiły, że opisane w nim zasady rachunkowości szybko stały się powszechnie stosowanym standardem i były powielane w książkach innych autorów. Pierwszymi naśladowcami Pacioliego byli Włosi: Domenico Manzoni, Don Angelo Pietra i Matteo Mainardi, którzy w dużym stopniu powielali treść jego podręcznika, ale próbowali również wnosić do rachunkowości własne usprawnienia. Dzięki temu wiedza o księgowości podwójnej docierała do kolejnych krajów i stawała się najbardziej uniwersalną i popularną metodą rachunkowości, której prostota i doskonałość pozwoliła jej przetrwać aż do XXI wieku.
