Majallah-i Huqūqī-i Biyn/al-milalī-i (Jun 2018)

مشروعیت مجازات سلب تابعیت از منظر حقوق بین‌الملل با واکاوی اقدام دولت بحرین

  • رضا موسی زاده,
  • حامد گلیجانی مقدم

DOI
https://doi.org/10.22066/cilamag.2018.31685
Journal volume & issue
Vol. 35, no. شماره 58 (بهار - تابستان)
pp. 115 – 152

Abstract

Read online

حق بر تابعیت، یکی از حق‌های بنیادین و اساسی بشری محسوب شده و از آن به‌عنوان «حق بر داشتن حقوق» تعبیر می‌شود. امروزه این موضوع که هر کشوری بر اساس قوانین داخلی خود، شرایط کسب و سلب تابعیت خود را تعیین می‌کند، اصل پذیرفته‌شدة بین‌المللی شده است. با اوج‌گیری حملات تروریستی در سال‌های اخیر و متعاقب آن، تصویب قوانین سلب تابعیت با هدف مجازات چنین اعمالی ازجمله در فرانسه و همچنین اقدام دولت بحرین در سلب تابعیت مخالفین سیاسی آن کشور، مقاله حاضر به دنبال پاسخ به این سؤال است که آیا مجازات سلب تابعیت از منظر حقوق بین‌الملل مشروعیت دارد؟ سلب تابعیت درصورتی‌که با رعایت سه قاعده عرفی بین‌المللی منع خودسرانه‌بودن، منع تبعیض و اجتناب از بی‌تابعیتی همراه باشد، مشروع، و در صورت مغایرت با این قواعد، نامشروع خواهد بود. اقدام دولت بحرین نیز با توجه به خودسرانه و تبعیض‌آمیزبودن، نامشروع است. رویه دولت‌ها مبنی بر عدم تمایل به سلب تابعیت به‌عنوان مجازات، در حال تغییر است.

Keywords