جغرافیا و توسعه (Dec 2011)
ارزیابی کیفی منابع آب در بالادست حوضه¬ی آبریز آجی¬چای
Abstract
رودخانهی آجیچای بزرگترین رود شرق دریاچهی ارومیه است که سرشاخههای اصلی آن از کوههای سبلان، سهند و رشتهکوه بزقوش سرچشمه میگیرند. علاوه بر آبراهههای اصلی، حوضهی آبریز آجیچای دارای ذخایر غنی آبهای زیرزمینی نیز میباشد. معمولاً کیفیت آبها در تماس با سازندهای مارنی گچدار و نمکدار بخشهای میانی حوضه، تغییر مییابد و به آبهای شور و حتی خیلی شور تبدیل میشوند. هدف این مطالعه ارزیابی کیفیت منابع آب بالادست حوضهی آبریز آجیچای از نظر مصارف کشاورزی میباشد که برای این منظور از نتایج تجزیه شیمیایی نمونه آبهای سطحی و زیرزمینی،شاخصهای کیفی شامل (TH, Cl,%Na, TDS, SAR, Ec) و دیاگرامهای کیفی (Piper,USSL) در خرداد 1387 استفاده شد. نقشهها در محیط (GIS) ترسیم شدند. نتیجهی این پژوهش نشان میدهد که آبهای شیرین به مقدار کم (حدود 2 درصد) در آبخوانهای پایکوههای سبلان وجود دارد و بیشتر آبهای زیرزمینی منطقه از نظر کیفیت متوسط هستند. در حدود 40 درصد آبهای زیرزمینی منطقه را آبهای شور و خیلی شور تشکیل میدهند. آبهای سطحی هم که از ارتفاعات سبلان سرچشمه گرفتهاند و در بالادست حوضه اندازهگیری شدهاند از نظر کیفی شیرین هستند.