جغرافیا و توسعه (Dec 2011)

ارزیابی کیفی منابع آب در بالادست حوضه¬ی آبریز آجی¬چای

DOI
https://doi.org/10.22111/gdij.2011.501
Journal volume & issue
Vol. 9, no. 25
pp. 39 – 58

Abstract

Read online

رودخانه­ی آجی­چای بزرگترین رود شرق دریاچه­ی ارومیه است که سرشاخه­های اصلی آن از کوه­های سبلان، سهند و رشته­کوه بزقوش سرچشمه می­گیرند. علاوه بر آبراهه­های اصلی، حوضه­ی آبریز آجی­چای دارای ذخایر غنی آب­های زیرزمینی نیز می­باشد. معمولاً کیفیت آب­ها در تماس با سازندهای مارنی گچدار و نمکدار بخش­های میانی حوضه، تغییر می­یابد و به آب­های شور و حتی خیلی شور تبدیل می­شوند. هدف این مطالعه ارزیابی کیفیت منابع آب بالادست حوضه­ی آبریز آجی­چای از نظر مصارف کشاورزی می­باشد که برای این منظور از نتایج تجزیه شیمیایی نمونه آب­های سطحی و زیرزمینی،شاخص­های کیفی شامل (TH, Cl,%Na, TDS, SAR, Ec) و دیاگرام­های کیفی (Piper,USSL) در خرداد 1387 استفاده شد. نقشه­ها در محیط (GIS) ترسیم شدند. نتیجه­ی این پژوهش نشان می­دهد که آب­های شیرین به مقدار کم (حدود 2 درصد) در آبخوان­های پایکوه­های سبلان وجود دارد و بیشتر آب­های زیرزمینی منطقه از نظر کیفیت متوسط هستند. در حدود 40 درصد آب­های زیرزمینی منطقه را آب­های شور و خیلی ­شور تشکیل می­دهند. آب­های سطحی هم که از ارتفاعات سبلان سرچشمه گرفته­اند و در بالادست حوضه اندازه­گیری شده­اند از نظر کیفی شیرین هستند.