ANALİTİK MARKSİZMİN SÖMÜRÜ OLGUSUNA YAKLAŞIMININ BİR ELEŞTİRİSİ

Abstract

Öz: Analitik Marksizm Marksizmin metafizik ögelerini ayıklayıp, daha analitik argümanlara dayanan bir Marksizm ortaya koyma hedefinde Anglosakson Marksist bir okuldur. Bu okunun önemli temsilcileri, Cohen, Elster ve Roemer, Marx’ın sömürü kavramını yeniden ele almış ve sömürünün artı-değere el konulması olarak tanımlanmasına karşı çıkmışlardır. Onlara göre, ürünün değeri belirleyen o ürünün yaratılmasında harcanan emek zaman miktarı değil, pazardaki karşılığıdır. Bu çalışmada, Marx’ın kapitalizme yönelik eleştirisinin özünü oluşturan artı-değer sömürüsü kavramının Marksizmden soyutlanamayacağı iddia edilmektedir. İşçinin ortaya koyduğu emek bir değer yaratır ancak işçi, bir sözleşmeye imza atarak buna razı olsa bile, ürettiği değerin karşılığını alamaz. Zaten kapitalist sermaye birikimi, bu artı-değere el konulmasıyla kar etme biçiminde gerçekleşir. İşçilerin kapitalizm koşullarında, ürettikleri değere el konulmasına rıza göstermekten başka seçenekleri yoktur. Dolayısıyla, ortada bir sözleşmenin olması sömürünün olmadığını göstermez. Artı-değer sömürüsü kapitalist üretim biçimine içkindir, sömürü olmayan bir kapitalizm düşlemek eşitlikçi liberalizmin idealini yinelemektir ve de Marksizmin özüne kesinlikle aykırıdır. Abstract: Analytical Marxism is an Anglo-Saxon Marxist school which eliminates metaphysical components of Marxism and grounds it by analytical arguments. Important representatives of this school, Cohen, Elster and Roemer discuss Marx’s concept of exploitation and oppose the definition that exploitation is simply appropriation of surplus value. Accordingly, value of a product is not determined by labor time spent on it but its equivalent in market. In this study, it is claimed that the concept of exploitation of surplus-value, core of Marx’s critique against capitalism, cannot be separated from Marxism. Labor creates an amount of value but the worker cannot take his/her labors’ equivalent although he/she volunteered for this appropriation by giving consent. Capitalist accumulation profits through appropriation of the surplus value. Within a capitalist system, workers have no chance other than compliance to labor contracts which presuppose seizure their surplus value. Thus, the presence of a volunteered agreement does not indicate that there is no exploitation. Exploitation of surplus value is immanent in the capitalist mode of production. Dreaming a version of capitalism exploits no one is only a repetition of the ideals of egalitarian liberalism but it is certainly against to the core of Marxism.

Keywords

• Analitik Marksizm
• Sömürü
• Artı-Değer
• Emek
• Kapitalizm
• Analytical Marxism
• Exploitation
• Surplus Value
• Labor
• Capitalism