پژوهشهای علوم دامی ایران (Dec 2020)
تأثیر جیرههای گلوکوژنیک، لیپوژنیک و مخلوط آنها بر عملکرد، انتخاب خوراک، تخمیر شکمبه و برخی متابولیتهای خونی در گوسالههای شیری هلشتاین
Abstract
دو آزمایش با هدف بررسی اثرات منبع انرژی خوراک استارتر بر مصرف خوراک، افزایش وزن روزانه، رشد اسکلتی و برخی فراسنجههای شکمبه و خون در دوره پیش و پس از شیرگیری (آزمایش اول) و ترجیح مصرف آنها پس از شیرگیری (آزمایش دوم) در گوسالههای هلشتاین انجام شد. در آزمایش اول، 30 رأس گوساله ماده (سن چهار روز و وزن اولیه 0/2 ± 0/39 کیلوگرم) در قالب طرح کاملاً تصادفی به تیمارهای آزمایشی شامل 1- جیره گلوکوژنیک، 2- جیره لیپوژنیک و 3- جیره مخلوط اختصاص یافتند. مـصرف خـوراک به صـورت انفرادی و روزانه اندازهگیری ثبت شد. همه گوسالهها هنگام تولد و پس از آن به صورت هفتگی تا پایان دوره آزمایش وزن کشی شدند. شاخصهای رشد اسکلتی در زمان ورود به طرح، روز 57 و در پایان دوره آزمایش (روز 70) اندازهگیری شد. نمونه خون و مایع شکمبه در روزهای 35 و 70 آزمایش اخذ شد. در آزمایش دوم، 20 رأس گوساله ماده هلشتاین در آزمون انتخاب خوراک بین جیرههای گلوکوژنیک و لیپوژنیک مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج آزمایش اول نشان داد که مصرف ماده خشک در گروه تغذیه شده با جیره مخلوط در دوره پس از قطع شیر نسبت به دو گروه دیگر بالاتر بود. غلظت گلوکز (روز 35 و 70) و بتا- هیدروکسی بوتیرات پلاسما (روز 70) به ترتیب در تیمار گلوکوژنیک و لیپوژنیک در مقایسه با سایر تیمارها بیشتر بود. pH مایع شکمبه و غلظت استات در گوسالههای تغذیه شده با جیره لیپوژنیک، نسبت به گوسالههای تغذیه شده با جیره گلوکوژنیک و مخلوط بیشتر بود. نتایج آزمایش دوم، ترجیح گوسالهها به جیره لیپوژنیک را در مقایسه با جیره گلوکوژنیک نشان داد. نتایج این مطالعه نشان داد که جیرههای آغازین گلوکوژنیک و لیپوژنیک تأثیر متفاوتی بر عملکرد ندارند و جیره مخلوط روند افزایشی در مصرف خوراک را نشان داد که بر این اساس میتوان این الگوی جیره را قابل توصیه برای مصرف در شرایط مزرعهای دانست.
Keywords