Journal of Philosophical Investigations (Jan 2021)
تبیین و نقد رویکرد پارادایمی در اندیشههای تربیتی غرب
Abstract
انجام مؤثر فعالیتهای تربیتی مستلزم کسب نظریههای تربیتی است. در طول تاریخ از گذشته تا به امروز نظریههای متعددی در حوزهی تعلیم و تربیت پدید آمده است. درک و فهم این نظریهها کار ساده و آسانی نیست. بنابراین سؤال اساسی در مطالعهی آرای تربیتی، چگونگی درک و فهم نظریههای تربیتی یا به عبارتی، نظریهشناسی تربیتی است. رویکرد پارادایمی ازجمله رویکردها در نظریهپردازی و یا نظریهشناسی میباشد که میتواند ما را در خوانش و درک اندیشهها، خصوصاً اندیشههای تربیتی کمک کند. دیدگاه پارادایمی در تبیین نظریههای علمی این است که در شکلگیری نظریهها ازجمله نظریههای تربیتی، باورها و مفروضات اساسی و بهعبارتیدیگر «پارادایم» نقش مهمی دارند. اوصاف پارادایمها از سه رکن اساسی هستیشناسی، معرفتشناسی و روششناسی برخوردارند. تعلیم و تربیت نیز مانند پارادایمها دارای سه مؤلفه اساسی از قبیل اهداف، محتوی و روشهای آموزش هستند. مؤلفههای تربیت از طریق بررسی و تحلیل عناصر پارادایمها به دست میآیند. نظریههای تعلیم و تربیت را با توجه به ملاک زمان میتوان در سه پارادایم پیشامدرن، مدرن و پسامدرن مورد بررسی و تحلیل قرار داد. در این پژوهش، نظریههای تربیتی با رویکرد پارادایمی در سه پارادایم یاد شده مورد مطالعه قرارگرفتهاند. روش مطالعه توصیفی-تحلیلی است.
Keywords