مدیریت و برنامه‌ریزی در نظام‌های آموزشی (Jun 2020)

ارائه مدل نهادینه کردن تسلط شخصی دانشجویان در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی

  • مجید صادقی,
  • کامران محمدخانی,
  • نادرقلی قورچیان,
  • پریوش جعفری

DOI
https://doi.org/10.29252/mpes.13.1.95
Journal volume & issue
Vol. 13, no. 1
pp. 95 – 138

Abstract

Read online

هدف: این پژوهش با هدف، ارائه مدلی جهت نهادینه کردن تسلط شخصی دانشجویان دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی در ایران انجام پذیرفت. پژوهش از نوع کاربردی و توصیفی، پیمایشی با دو بخش کیفی و کمی (آمیخته) می‌باشد. در مرحله کیفی ابتدا به بررسی پیشینه، مبانی نظری و ادبیات تحقیق پرداخته و مؤلفه‌های اصلی مفهوم تسلط شخصی از منظرخبرگان دانشگاه‌های خارجی و داخلی استخراج و در مرحله کمی با توجه به اجماع نظر خبرگان مبادرت به تدوین ابعاد، مؤلفه‌ها و شاخص‌های پرسشنامه محقق ساخته، جهت دانشجویان گردید.مواد و روش‌ها: نمونه آماری در بخش کیفی و در مرحله اول 7 نفر از خبرگان دانشگاه‌های خارجی، هدفمند از طریق پرسشنامه بازپاسخ و در مرحله دوم، 15 نفر از خبرگان دانشگاه‌های داخلی دولتی و غیردولتی، هدفمند با معیار سطح علمی دانشیار به بالا و تألیف کتاب‌های تخصصی از طریق پرسشنامه بسته پاسخ، با استفاده از آزمون تحلیل روایی محتوایی "سی وی آر" و "سی وی آی" و "تکنیک دلفی" مورد سنجش قرار گرفتند. نمونه آماری در بخش کمی 380 نفر دانشجویان دانشکده‌های دانشگاه علوم و تحقیقات تهران که از طریق فرمول کوکران با سطح اطمینان 95/0درصد از پایایی مطلوب و به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای نسبی تصادفی با پرسشنامه محقق ساخته مورد سنجش قرار گرفتند، در تجزیه و تحلیل داده‌ها از شاخص گرایش مرکز، تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی، t تک نمونه‌ای، تکنیک مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) با نرم‌افزار‌های Spss 22 و Lisrel 8.8 استفاده شد.بحث و نتیجه‌گیری: نتایج در مرحله کیفی با توجه به پرسشنامه بازپاسخ و بسته پاسخ با 8 بعُد و 16 مؤلفه و 95 شاخص مورد تأیید و اجماع نظر خبرگان قرار گرفت و در مرحله کمی نتایج بررسی وضع موجود تسلط شخصی دانشجویان در دانشگاه در حد متوسط به بالا، مثبت و معنادار و نتایج برای ارائه مدل نهادینه کردن تسلط شخصی در دانشجویان براساس بار عاملی مرتبه دوم به ترتیب به شرح زیر بدست آمد: بعُد بخشش(42/0)، بعُد خوداگاهی(37/0)، بعُد دوست داشتن خود(99/0)، بعُد پیش کنشی(97/0)، بعُد تمرین انضباط(82/0)، بعُد حفظ ذهنیت مثبت(93/0)، بعُد باورهای خودتنظیمی فراشناختی(81/0)، بعُد زندگی کردن با اهداف مدون(66/0)، که بالاترین ضریب استاندارد بار عاملی و بیشترین نقش را بعُد "دوست داشتن خود" و همچنین پایین‌ترین ضریب استاندارد بارعاملی و کمترین نقش را بعُد "خودآگاهی" در تسلط شخصی دانشجویان در دانشگاه‌ بدست آمد. یافته‌ها نشان داد که مدل نهادینه کردن تسلط شخصی دانشجویان دانشگاه‌های ایران شامل ابعاد؛ بخشش، خودآگاهی، دوست داشتن خود، پیش کنشی، تمرین انضباط، حفظ ذهنیت مثبت، باورهای خودتنظیمی فراشناختی و زندگی کردن با اهداف مدون می‌باشد.

Keywords