مدیریت زنجیره تأمین (Jan 2023)
گلوگاه‌های کارکردی زنجیره تأمین دوسطحی عمده‌فروش- خرده‌فروش در کانال توزیع مواد غذایی
Abstract
یکی از عناصر موفقیت هر سازمان تولیدی، بهینه‌سازی کانال توزیع کالا است و شناسایی گلوگاه‌های هر یک از سطوح کانال عرضه می‌تواند زمینه‌ای برای انتخاب و مدیریت زنجیره تأمین در بخش عرضه باشد. از همین رو، این پژوهش با هدف شناسایی گلوگاه‌های کارکردی زنجیره تأمین دوسطحی عمده‌فروش-خرده‌فروش در کانال توزیع واحدهای تولیدی مواد غذایی و در قالب یک پژوهش توصیفی و کاربردی انجام شده است. ابتدا در فاز کیفی با استفاده از تحلیل محتوای کیفی و با مصاحبه با ۲۶ نفر از خبرگان این حوزه، کارکردهای سطوح عمده‌فروشی و خرده‌فروشی مواد غذایی به‌عنوان کدهای مرتبه اول و در ادامه کدهای مرتبه دوم مفهوم‌سازی شد. در ادامه به‌منظور تبیین مدل، با استفاده از نظر 61 نفر از فعالان اقتصادی در زنجیره تأمین، میزان تأثیرگذاری و تأثیرپذیری کارکردها با استفاده از تکنیک دیمتل مشخص شد. یافته‌ها نشان می‌دهد که در بخش عمده‌فروشی، ارتقا فروش، رعایت قوانین و اخلاق بازار، همکاری فعال با تولیدکننده و تأمین منابع مالی زنجیره به‌عنوان کارکردی اصلی عمده‌فروشی محسوب می‌شوند. درعین‌حال، ارائه خدمات به مصرف‌کننده، رعایت قوانین و اخلاق بازار، ارتقای فروش، تأمین مالی زنجیره و بهینه‌سازی سبد کالا به‌عنوان تأثیرگذارترین گلوگاه‌های کارکردی بخش خرده‌فروشی به شمار می‌رود. بر اساس نتایج، گلوگاه‌های شناسایی‌شده را می‌توان برای نقشه‌برداری جریان ارزش کانال‌های توزیع برای شناسایی فرصت‌های بهبود فرآیند برای زنجیره تأمین کارآمدتر استفاده کرد. همچنین مدیران واحدهای صنایع غذایی ضمن آشنایی با شاخص‌های کلیدی عملکرد زنجیره، می‌توانند بخش‌های قابل‌بهبود در روان‌سازی جریان کالا، پول و اطلاعات در زنجیره تأمین را مدنظر قرار دهند.
