Ahmet Mithat Efendi’de Sa’y U Amel Düşüncesi ve Râkım Efendi

Abstract

19. yüzyılda Osmanlı Devleti iktisadi kalkınmayı gerçekleştirmek ve Avrupa devletlerin seviyesine ulaşmak için devlet öncülüğünde birçok girişimde bulunmasına karşın bundan gerekli başarıyı elde edememiştir. Bu nedenle ülkedeki iktisadi kalkınmanın teşebbüs-i şahsi doğrultusunda sa’y u amelle gerçekleşeceği inancı doğmuştur. Osmanlı aydınları dönemin basınında halka sa’y u amel psikolojisini aşılamak için yazılar yayımlanmıştır. Bu yazarlardan biri de Ahmet Mithat Efendi’dir. Ahmet Mithat iktisadi kalkınma için ülkenin çalışkan insanlara ihtiyacı olduğunun farkında olmuş ve yazılarında halkın memur olmaktan ziyade özel girişim faaliyetlerinde sa’y u amel etmesini istemiştir. Sa’y u amelle insanların sıfırdan birçok servete sahip olacaklarını romanlarında vurgulamıştır. Ahmet Mithat’ın başta Râkım Efendi olmak üzere roman karakterlerin çoğu özel teşebbüs tarzı işlerde sa’y u amelle maişetini karşılayan çalışkan tiplerdir. Ahmet Mithat’ta sa’y u amel vurgusu servet biriktiren ve para kazanma hırsı olan tiplerden ziyade kendi refahı ve toplumdaki diğer kişilerin refahını artıran kişiler olarak resmedilmiştir.

Keywords

• ahmet mithat efendi
• sa’y u amel
• râkım efendi
• osmanlı devleti
• ekonomi
• ahmet mithat efendi
• sa’y u amel
• râkım efendi
• ottoman state
• economy