Nowa Rzeczowość w perspektywie teorii awangardy Petera Bürgera

Abstract

Artykuł poświęcony jest ruchowi Nowej Rzeczowości w sztuce niemieckiej połowy lat dwudziestych XX wieku, jego przyczynom i skutkom. Szczegółowe przedstawienia powojennej rzeczywistości w malarstwie Nowej Rzeczowości, ich społeczny krytycyzm i zaangażowanie przedstawione są jako przykład sztuki awangardowej najbardziej odpowiadający słynnej teorii awangardy Petera Bürgera. W swoim opisie awangardy Bürger kładł największy nacisk na awangardową krytykę instytucji sztuki w społeczeństwie mieszczańskim oraz na dialektyczność autonomii sztuki. Niemniej jednak nie podał wielu przykładów tak rozumianej sztuki awangardowej, ograniczając się tylko do dadaizmu i surrealizmu. Niniejszy tekst stara się znaleźć inne egzemplifikacje teorii Bürgera, spośród których doskonałym przykładem wydaje się Nowa Rzeczowość. Ruch ten był nie tylko silnie związany z ówczesną społeczną, ekonomiczną i polityczną sytuacją, ale także starał się rozwiązać problem autonomii sztuki poprzez hasła artystycznego zaangażowania w sprawy społeczne. Podkreślenie tej sfery działalności artystów Nowej Rzeczowości i zestawienie jej z ideami Bürgera może być pomocne w lepszym zrozumieniu zarówno sztuki Nowej Rzeczowości, słabo znanej w Polsce, jak i Teorii awangardy.

Keywords

• sztuka
• awangarda
• teoria
• nowa rzeczowość