تحلیل‌های سیاستی آثار حذف یارانه بنزین بر شاخص هزینه تولید‌کننده خدمات بهداشتی بخش خصوصی و دولتی با رویکرد تحلیل مسیر ساختاری

Abstract

نهاده انرژی از مهم‌ترین عوامل تولید اقتصاد است. کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی و آلایندگی ناشی از آن و بهبود سلامت جامعه از این مسیر، پس از اجرای طرح هدفمندسازی یارانه حامل‌های انرژی انتظار می‌رفت. تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم اجرای این سیاست در ارتباط با کاربرد نهاده انرژی در فرایند تولید است. مصرف بالای انرژی در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی از یک سو، و افزایش قیمت این نهاده از سویی دیگر تاثیرات بسیاری را بر جای گذاشت. از این رو بررسی تبعات این سیاست با بکارگیری مدل‌های کلان‌نگر بر بخش خدمات بهداشتی ضروری به نظر می‌رسد. مطالعه حاضر با استفاده از رویکرد تحلیل مسیر ساختاری ماتریس حسابداری اجتماعی به ارزیابی اثر حذف یارانه بنزین بر شاخص هزینه تولیدکننده خدمات بهداشتی و استخراج مسیرهای این تاثیرات می‌پردازد. نتایج نشان داد با 269 درصد افزایش قیمت بنزین شاخص قیمت خدمات بهداشتی دولتی و خصوصی به ترتیب 95/8 و 79/7 درصد افزایش می‌یابد. اثرات همه جانبه حذف یک واحد یارانه بنزین نشان دهنده بیش‌ترین تاثیر بر «سایر فعالیت‌های بهداشتی و درمانی دولتی» است. به طور کلی تاثیر افزایش قیمت بنزین به طور مستقیم، نسبتا کوچک است و تاثیرات بیش‌تری از مسیرهای غیر مستقیم منتقل می‌شود.واژ‌گان کلیدی: بنزین، رویکرد تحلیل مسیر ساختاری، یارانه، شاخص قیمت تولیدکننده، بخش خدمات بهداشتی.نهاده انرژی از مهم‌ترین عوامل تولید اقتصاد است. کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی و آلایندگی ناشی از آن و بهبود سلامت جامعه از این مسیر، پس از اجرای طرح هدفمندسازی یارانه حامل‌های انرژی انتظار می‌رفت. تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم اجرای این سیاست در ارتباط با کاربرد نهاده انرژی در فرایند تولید است. مصرف بالای انرژی در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی از یک سو، و افزایش قیمت این نهاده از سویی دیگر تاثیرات بسیاری را بر جای گذاشت. از این رو بررسی تبعات این سیاست با بکارگیری مدل‌های کلان‌نگر بر بخش خدمات بهداشتی ضروری به نظر می‌رسد. مطالعه حاضر با استفاده از رویکرد تحلیل مسیر ساختاری ماتریس حسابداری اجتماعی به ارزیابی اثر حذف یارانه بنزین بر شاخص هزینه تولیدکننده خدمات بهداشتی و استخراج مسیرهای این تاثیرات می‌پردازد. نتایج نشان داد با 269 درصد افزایش قیمت بنزین شاخص قیمت خدمات بهداشتی دولتی و خصوصی به ترتیب 95/8 و 79/7 درصد افزایش می‌یابد. اثرات همه جانبه حذف یک واحد یارانه بنزین نشان دهنده بیش‌ترین تاثیر بر «سایر فعالیت‌های بهداشتی و درمانی دولتی» است. به طور کلی تاثیر افزایش قیمت بنزین به طور مستقیم، نسبتا کوچک است و تاثیرات بیش‌تری از مسیرهای غیر مستقیم منتقل می‌شود.

Keywords

• بنزین
• رویکرد تحلیل مسیر ساختاری
• یارانه
• شاخص قیمت تولیدکننده
• بخش خدمات بهداشتی