Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi (Oct 2018)
Rusya, İngiltere ve Doğu Rumeli Vilayetinin Kuruluşu
Abstract
1877 – 1878 Osmanlı Rus savaşından sonra imzalanan Ayestefanos Antlaşması neticesinde ortaya çıkan “Büyük Bulgaristan” ideali Büyük Doğu Krizi sürecinde sarsılan Avrupa güç dengesinde daha derin krizler ortaya çıkardı. İngiltere ve Avusturya-Macaristan bu antlaşmanın Rusya’yı doğu sorununu çözmede tek taraflı olarak avantaj elde ettiğini kabul ettiler. Bunun sonucunda antlaşmanın tekrardan yeni şartlar altında tashih edilmesini istediler. Böylelikle büyük güçler Balkanların yeniden dizayn edilmesi ve kendi nüfus alanlarının korunması için Berlin’de bir araya geldiler. Berlin Kongresi’nde varılan antlaşma sonuncunda büyük Bulgar devleti üç bölgeye ayrıldı. Böylece Osmanlı İmparatorluğuna bağlı olarak Şarki Rumeli Vilayeti kuruldu. Berlin Kongresi öncesi yürütülen diplomatic temaslarda İngiltere ve Rusya ikili müzakereler gerçekleştirmişti. 19’yy ikinci yarısında büyük güçlerin Osmanlı toprakları üzerindeki çıkar çatışmaları ve yaşanan gelişmeler bir uzlaşı sonucunda Şarki Rumeli Vilayeti’ni ortaya çıkardı. Bu çalışmanın amacı Şarki Rumeli Vilayeti’nin Balkanlardaki örgütlenmesi sırasında Rusya ve İngiltere arasındaki siyasi çekişmeleri incelemektedir. Çalışma, vilayetin nizamnamesinin hazırlanması ve idari kurumların yapılanması sırasında İngiltere ve Rusya arasındaki çekişmeleri odaklanmaktadır. Bu makale Berlin Antlaşması sonrası Balkan politikasında Şarki Rumeli Vilayeti’nin nasıl bir konumu olacağı konusunda Rusya ve İngiltere’nin temel yaklaşımlarını incelemektedir.
