Pieczywo obrzędowe na Lubelszczyźnie i jego współczesne uwarunkowania

Abstract

Pieczywo obrzędowe w kulturze tradycyjnej odgrywało bardzo ważną rolę. Wykonywane było przy okazji rytuałów dorocznych i rodzinnych. Na Lubelszczyźnie na wyróżnienie zasługuje na pewno korowaj oraz chleb, który był często wypiekany. Nadto wypiekano jeszcze busłowe łapy, szczodraki, andrzejki czy małe chlebki w Woli Obszańskiej, piróg biłgorajski oraz krzyżyki wyrabiane w okresie Wielkiego Postu w Michałówce. Podczas obrzędów zyskiwały one sakralne właściwości, wykorzystywane były do realizowania różnych funkcji: religijnych, magicznych, mediacyjnych, ofiarnych, inicjujących i integrujących. Zmiany, jakie zaistniały w ostatnich kilkudziesięciu latach w obrzędach, sprawiły, że przedstawione formy pieczywa nie stanowią już ważnych rekwizytów, a te, które przetrwały, utraciły magiczno-religijne znaczenie i sakralny sens. Istotnym działaniem, jakie należy teraz podjąć, jest próba ich zachowania.

Keywords

• kultura ludowa, pieczywo obrzędowe, lubelszczyzna