تاثیر زمان تیمار با قارچ Trichoderma harzianum بر کارآمدی حفاظت زیستی چوب راش در برابر پوسیدگی سفید

Abstract

حفاظت زیستی، یکی از شیوه‌های نوین و دوستدار محیطزیست درحفاظت چوب بوده که در آن میکروارگانیسمهای زنده جایگزین مواد شیمیایی شده‌اند. این پژوهش با هدف بررسی حفاظت زیستی چوب راش در برابر قارچ عامل پوسیدگی سفید (Trametes versicolor) با استفاده از قارچ مایکوپارازیت تریکودرما (Trichoderma harzianum) انجام گرفت. به همین منظور، قدرت بازدارندگی تریکودرما در برابر قارچ عامل پوسیدگی چوب، در محیط کشت دوگانه و همچنین روی چوب مورد ارزیابی قرار گرفت. نمونه‌های چوبی در دو بازه زمانی چهار و هشت هفته‌ای در مجاورت قارچ تریکودرما قرار داده شده و سپس به مدت 16 هفته در معرض قارچ پوسیدگی سفید قرار گرفتند. آزمون کشت دوگانه، قدرت آنتاگونیستی تریکودرما دربرابر قارچ مخرب چوب را اثبات کرد؛ به نحوی که پس از 14 روز، تریکودرما نه تنها مانع گسترش ریسه‌های قارچ مخرب شده بود، بلکه روی میسیلیوم آنها را نیز پوشانده بود. سنجش آنزیم سلولاز نشان داد که این جدایه از تریکودرما توانایی اندکی در ترشح این آنزیم داشته و به همین دلیل پس از تیمار چوب با تریکودرما، نمونه‌ها کاهش جرم بسیار کمی داشتند؛ نتیجه‌ای که با طیف‌سنجی مادون قرمز نیز تایید شد. مدت زمان مجاورت‌دهی چوب با تریکودرما عامل مهمی در قدرت بازدارندگی بود؛ به‌طوریکه افزایش یک ماهه زمان تیمار باعث شد که میزان کاهش جرم چوب های راش از حدود 15% به زیر 1% برسد و این درحالی است که کاهش جرم نمونه های شاهد بیش از 30% بود. درمجموع می‌توان نتیجه گرفت که تیمار بلند مدت چوب راش با قارچ تریکودرما تاثیر مخربی بر چوب نداشته و باعث حفاظت آن در برابر قارچ مولد پوسیدگی سفید می‌شود. از این رو، استفاده از این نوع حفاظت زیستی برای پیش‌تیمار چوب راش و یا ترکیب آن با مواد حفاظتی دیگر پیشنهاد می‌شود.

Keywords

• آنتاگونیسم
• پوسیدگی سفید
• تخریب چوب
• کاهش جرم
• کنترل زیستی