Kurumsal Yönetim Açısından Entelektüel Sermaye Unsurlarının Hisse Başına Kâra Etkisi: BIST100 Endeksi Üzerine Bir Uygulama

Abstract

Entelektüel sermaye firmanın kültürünü, değerlerini, bireylerin yeteneklerini, yazılım donanımları, tedarik zincirlerini, müşteri ilişkilerini kapsayan faaliyetler bütününü ifade etmektedir. Firma içerisindeki tüm bilgilerin değere dönüşmesi firmanın entelektüel sermayesi olarak görülmektedir. Hisse başına kar, firma performansının belirlenmesinde önemli ölçütlerdendir ve firmanın faaliyetleri ve tüm yükümlülüklerini yerine getirdikten sonra, her bir hisse başına elde edilen dönem karını ifade etmektedir. Kurumsal yönetim, firmanın etkileşimde bulunduğu tüm çıkar grupları ile arasındaki ilişkileri düzenleyen bir sitemdir ve firmanın değer oluşturmasında, kazanç sağlamasında etkili bir unsurdur. Çalışmanın amacı BIST100 Endeksi’nde yer alan kurumsal yönetim ilkelerini uygulayan ve uygulamayan firmaların entelektüel sermaye unsurlarının hisse başına kar üzerinde etkisinin olup olmadığını belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda çalışmada, 2016-2021 yılları arasında Borsa İstanbul 100 Endeksi’nde yer alan, kurumsal yönetim ilkelerini uygulayan ve uygulamayan firmaların verileri kullanılmıştır. Bu firmalardan 37’si kurumsal yönetim endeksine dahil iken; 63’ü kurumsal yönetim endeksine dahil değildir. Firmaların kurumsallık durumlarının belirlenmesinde kurumsal derecelendirme notlarına bakılmıştır. Firmaların entelektüel sermaye unsurları insan sermayesi, yapısal sermaye ve müşteri sermayesi olmak üzere hesaplanmıştır. Çalışmada panel veri analizi kullanılmıştır ve dirençli tahminciler yöntemi uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, hem kurumsal yönetim ilkeleri uygulayan firmalar hem de kurumsal yönetim ilkeleri uygulamayan firmaların entelektüel sermaye unsurlarının hisse başına kara anlamlı etkiler olduğu tespit edilmiştir.

Keywords

• corporate governance
• intellectual capital
• earnings per share
• kurumsal yönetim
• entelektüel sermaye
• hisse başına kâr