بررسی ویژگی های زیرجوامع کانی سازی طلای تیپ کوهزائی با پیاده سازی توابع تفکیک آنالیز تمایز روی مدل نمودار احتمال در چهار گوشه سقز

Abstract

کانی­ سازی طلا در منطقه کردستان ایران، واقع در زون سنندج – سیرجان، به­ عنوان تیپ طلای پهنه­ های برشی طبقه ­بندی شده است. برای جداسازی بهینۀ نمونه ­های آنومال کانی ­سازی شدۀ طلا نیاز به بررسی دقیق ویژگی ­های زیرجوامع ضروری به ­نظر می­رسد. در این تحقیق برای بررسی دقیق­ تر این ویژگی­ ها و بهبود نتایج، روش آنالیز تمایز روی نتایج مدل­سازی نمودار احتمال پیاده ­سازی شده است. بدین منظور از نمونه­ های رسوبات آبراه ه­ای 21 متغیر ژئوشیمیایی (Zn, W, V, Ti, Sn, Sb, Pb, Ni, Mo, Mn, Hg, Cu, Cr, Co, Bi, Be, Ba, B, Au, Ag) استفاده شده است. ابتدا با انجام مدل­سازی نمودار احتمال­ چهار زیرجامعه در بین داده­ های عنصر طلا شناسایی شد و با تحلیل مدل حدود تقریبی زمینه و آنومالی تخمین زده شد. سپس، از بین داده­ های خام، مقادیر غلظت­های 5، 15 و 30 ppb به ­عنوان مرز جوامع انتخاب شدند و در نهایت مقادیر 15 و 30 ppb به ­عنوان حدآستانۀ آنومالی ­ها به ­ترتیب با مقدار مساحت 38 و 26 کیلومترمربع معرفی شد. سپس به هر یک از این زیرجوامع کد اختصاص داده و با استفاده از تکنیک آنالیز تمایز نسبت به کلاسه ­بندی داده­ها با سه تابع خطی متشکل از 6 متغیر (Ag, Au, Co Mn, Mo, V) که بیشترین اثر را در کلاسه ­بندی نمونه­ ها داشته ­اند، اقدام شد. پنج متغیری که در کنار عنصر طلا قرار گرفته­ اند به ­عنوان مؤثرترین عناصر در شناسایی نمونه ­های آنومال طلا معرفی شدند. به منظور اعتبار سنجی توابع آنالیز تمایز، در کلاسه­ بندی جوامع، از روش­ های اصلی و ارزیابی متقابل استفاده شد. با این اعتبارسنجی، داده ­ها با صحت معادل 87% و 83% طبقه ­بندی شدند. نتایج توابع تفکیک روی مدل نمودار احتمال قادر است تا در بهینه ­سازی عملیات اکتشافی و رده­ بندی داده­ های جدید اکتشافی منطقه به زمینه یا آنومال با استفاده از شش پارامتر ژئوشیمیایی مذکور، راهنمای مؤثری در انجام مراحل بعدی عملیات اکتشافی باشد.

Keywords

• داده‌های ژئوشیمیایی عنصر طلا
• رسوبات آبراهه‌ای
• مدل‌سازی نمودار احتمال
• آنالیز تمایز
• جامعه زمینه و آنومالی
• مناطق آنومالی