مکان یابی QTLهای مرتبط با صفات فیزیولوژیکی مؤثر بر تحمل به سرب در جو (.Hordeum vulgare L)

Abstract

آلودگی خاک‌ها بوسیله فلزات سنگین یک اتفاق شایع ناشی از نتایج فعالیت‌های انسانی، کشاورزی و صنعتی می‌باشد. در میان فلزات سنگین، سرب پتانسیل تجمع سریع در خاک را داشته، به سادگی جذب گیاه شده و در اندام‌های مختلف آن تجمع پیدا می‌‌کند. این تحقیق به‌منظور شناسایی QTLهای صفات مرتبط با تحمل به سمیت سرب در گیاه جو انجام شد. در این مطالعه از توده نقشه‌یابی OWB (94 لاین دابلد ‌هاپلوئید حاصل از تلاقی دو والد Dom و Rec جو) استفاده شد. گیاهچه‌های 12 روزه این توده نقشه‌یابی تحت تیمار با نیترات سرب با غلظت صفر (شاهد) و 2000ppm قرار گرفتند و صفات فیزیولوژیکی شامل مقدار فتوسنتز، مقدار تعریق، هدایت روزنه‌ای، CO2 زیرروزنه‌ای، دمای سطح برگ، میزان سبزینگی در مرحله آغازخوشه‌دهی اندازه‌گیری شد. با استفاده از نرم‌افزارهای MapQtl5 و Mapchart2.32مناطق کروموزومی مرتبط با صفات فیزیولوژیکی فوق روی 7 کروموزوم جو شناسایی شد. برای صفات مورد مطالعه تحت شرایط نرمال هیچ QTL مشاهده نشد. در شرایط تنش با سرب، برای صفات CO2 زیرروزنه‌ای دو QTL روی کروموزوم‌ 6، میزان تعریق دو QTL روی کروموزوم ‌3، هدایت روزنه‌ای چهار QTL روی کروموزوم‌های 1 و 3، مقدار فتوسنتز چهار QTL روی کروموزوم‌های 2 و3، میزان سبزینگی 24 روز بعد از اعمال تنش چهار QTL روی کروموزوم‌های 1 و 4 و 5 شناسایی گردید. مقدار واریانس فنوتیپی توجیه شده توسط QTL های شناسایی شده برای صفات مورد ارزیابی از 10.50 تا 19.10 درصد متغیر بود.

Keywords

• حساسیت
• صفات کمی
• کروموزوم
• مسمومیت با سرب
• مقاومت