استفاده از گیاهان اگروپایرون (Agropyron cristatum L.) و تال فسکیو (Festuca arundinacea L.) تلقیح شده با کنسرسیوم باکتریائی و قارچ شبه میکوریز درگیاه‌پالائی خاک‌های آلوده نفتی

Abstract

آلودگی­ خاک با نفت خام و مشتقات آن از جمله خطرناک‌ترین انواع آلودگی­های زیست محیطی محسوب می‌شود. گیاه‌پالایی یکی از انواع روش­های زیست­پالایی است. در تحقیق حاضر از خاک آلوده به نفت برداشت شده از پالایشگاه تبریز، مطالعه‌ای بر روی روش­های گیاه‌پالایی نفت صورت گرفت. بدین منظور بعد از جداسازی باکتری­های تجزیه‌کننده هیدروکربن­های نفتی از خاک آلوده، انواع تیمارهای گیاه‌پالایی مورد آزمایش قرار گرفت. تیمارها شامل استفاده از دو گیاه اگروپایرون و تال‌فسکیو به تنهایی (بدون تلقیح میکروبی)، تلقیح شده با کنسرسیوم پنج گونه باکتریایی ، Stenotrophomonas sp. COD 1-1، Psedochrobactrum sp. COD 1-4، Arthrobacter sp. COD 2-3 ، Shewanella sp. COD 2-1و Stenotrophomonas sp. COD 5-6 یا قارچ شبه میکوریز Piriformospora indica(به صورت مجزا) و تلقیح شده با تیمار تلفیقی (تلقیح توام با باکتریها، قارچ، استفاده از کود دامی و سورفاکتانت توئین) و تیمار تلفیقی بدون کشت گیاه بود. پس از پایان آزمایش، شاخص­ مقدار کل هیدروکربن‌های نفتی (TPH)، شاخص­های آنزیمی پایش سلامت خاک (دهیدروژناز، اوره­آز و کاتالاز) و بیولوژیکی (تنفس پایه و برانگیخته میکروبی خاک) و شاخص­های رشد گیاه (وزن خشک ساقه، ریشه و تعداد طوقه) سنجش شدند. با توجه به نتایج رشد گیاهی و تطبیق آن با میزان تجزیه هیدروکربن‌های نفتی، مشاهده شد که گیاه تال فسکیو تلقیح شده با قارچ شبه میکوریز به میزان 68% توانایی تجزیه ترکیبات نفتی را داشت وتال­فسکیوی بدون تلقیح قارچی توانسته بود 43% از هیدروکربن­های نفتی را تجزیه کند. گیاه اگروپایرون تلقیح شده با کنسرسیوم باکتریایی پنج گانه توانایی تجزیه 66% از ترکیبات نفتی را داشت و اگروپایرون بدون تلقیح باکتری توانسته بود 53% از هیدروکربن­های نفتی را تجزیه کند. فعالیت آنزیم­های دهیدروژناز و اوره­آز در هفته نخست آزمایش بالا بوده و پس از گذشت 4 ماه بطور معنی داری کاهش یافت و برعکس فعالیت کاتالاز در هفته نخست کمتر بوده و در انتهای آزمایش افزایش یافت.

Keywords

• آلودگی نفتی خاک
• اگروپایرون
• تال­فسکیو
• گیاه­پالایی
• TPH