اثربخشى زوج‌درمانی هیجان مدار در مقایسه با رویکرد واقعیت‌درمانى بر انعطاف پذیری کنشى و تحمل پریشانى زوج‌ها

Abstract

هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسة اثربخشی زوج‌درمانی هیجان ­مدار و زوج‌درمانی واقعیت ­درمانى بر انعطاف‌پذیری کنشى و تحمل پریشانى بود. روش: پژوهش حاضر نیمه­ آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه و پیگیری سه ماهه و جامعة آماری زوج‌های مراجعه ­کننده به مراکز مشاورة آوای درون، رهنما، و بیمارستان مهر شهر تهران در سال 1397 بود که 60 زوج داوطلب به پرسشنامة‌ انعطاف‌پذیری کنشی کونور و دیویدسون (2003) و تحمل پریشانی سیمونز و گاهر (2005) پاسخ دادند و پس از غربالگری 45 زوج انتخاب به صورت تصادفی در گروه آزمایشی هیجان ­مدار، گروه آزمایشی واقعیت­ درمانی، و گروه گواه (در هر گروه 15 زوج) جایگزین شدند. هر دو گروه آزمایش به مدت هشت جلسة 90 دقیقه‌ای تحت مداخله هیجان­ مدار جانسون (2012) و واقعیت­ درمانی گلاسر (1395) قرار گرفته و داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط اندازه‌های مکرر تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج حاکی از تأثیر مداخلة هیجان ­مدار بر انعطاف‌پذیری کنشی (75/29 =F، 001/0 =P) و تحمل پریشانی (14/12 =F، 004/0 =P) و تأثیر مداخلة واقعیت ­درمانی بر انعطاف‌پذیری کنشی (14/12 =F، 004/0 =P) و تحمل پریشانی (14/12 =F، 004/0 =P) و پایداری این تأثیرها در مرحله پیگیری بود. نتایج آزمون تعقیبی توکی نشان داد که تفاوت بین دو روش زوج‌درمانی معنادار نیست (18/0 <P). نتیجه‌گیری: هر دو مداخله موجب شد تا زوج‌ها تمرکز را از رفتار همسر خود برداشته و بر رفتار خود متمرکز شوند و ضمن افزایش تحمل، با یادگیری برنامة ارتباط درست، توانستند روابط خویش را بهبود ببخشند.

Keywords

• انعطاف‌پذیری کنشی
• تحمل پریشانی
• زوج‌درمانی
• هیجان مدار
• واقعیت درمانی