تجلی بصری حوادث سیاسی و اجتماعی قرون دوم تا چهارم هجری بر بناهای تاریخی ( از نظرگاه سفرنامه های ابن فضلان و ابن بطوطه)

Abstract

سفرنامه­ها یکی از مهم­ترین نوشته­های که درک ما از جهان پیرامون و گذشته را روشن می­سازند. نگارش این نوع این آثار از گذشته­های دور رایج بوده است. پس از ظهور اسلام و در نتیجه تشویق آموزه­های دینی به سیر و سفر با انگیزه­های مذهبی، علمی، سیاسی، نگارش سفرنامه­ها رو به فزونی نهاد. سفرنامه­های نگاشته شده حاصل مشاهدات و درک شخصی سفرنامه نویس از جهان پیرامونش است که دیده و شنیده است. در قرون نخستین اسلامی شاهد ظهور سفرنامه نویسان متعددی هستیم که امروزه آثارشان یکی از منابع مهم برای شناخت دقیق تحولاتی زمانی و مکانی دورۀ آنهاست. ابن فضلان و ابن بطوطه نیز از جمله این سفرنامه­نویسان بودند که بررسی آثارشان، آیینه­ای برای آگاهی از تحولات سیاسی و اجتماعی است. پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر داده­های منابع کتابخانه­ای انجام شده است. پژوهش حاضر تلاش دارد تا با دیدگاهی تطبیقی به بررسی این دو سفرنامه با تکیه بر مسائل مردم­شناختی بپردازد. یافته­های پژوهش حاکی از این است که یکی از مهم­ترین مضامینی که در این دو سفرنامه مورد توجه قرار گرفته است حوادث سیاسی و اجتماعی قرن دوم تا چهارم هجری و تجلی آن در بناهای تاریخی است.اهداف پژوهش:1.شناخت خطوط کلی تحولات سیاسی و اجتماعی قرن دوم تا چهارم هجری مندرجات سفرنامه­های ابن فضلان و ابن بطوطه.2.بازشناسی تجلی بصری رویدادهای سیاسی و اجتماعی قرن دوم تا چهارم هجری در بناهای تاریخی با تکیه بر سفرنامه ابن­فضلان و ابن­بطوطه.سؤالات پژوهش:1.تحولات سیاسی و اجتماعی دوم تا چهارم هجری چه بازتابی در سفرنامه ابن­فضلان و ابن­بطوطه داشته است؟2.تجلی تحولات سیاسی و اجتماعی قرن دوم تا چهارم هجری بر بناهای تاریخی چیست؟

Keywords

• ابن‌فضلان
• ابن‌بطوطه
• مطالعه تطبیقی
• بناهای تاریخی