Erciyes İletişim Dergisi (Jul 2020)
Tüketim Karşıtı Yeni Yaşam Biçimi Köye Dönüşün Medyada Sunumu: Yeni Köylüler Örneği
Abstract
Tüketim kültürünün yarattığı aşırı tüketim maddi doyumsuzluk, kaynakların tükenmesi, kültürel yozlaşma, çevre kirliliği ve ürün bolluğunun yarattığı kararsızlık gibi olumsuz etkiler yaratmaktadır. Bu etkilerin farkına varan tüketiciler tüketim karşıtlığı kapsamında ürün ve markaların boykot edilmesinden karşı reklamlara, çevre protestolarından freegan akıma kadar çeşitli boyutlarda aşırı tüketime ve modern yaşamın yarattığı koşullara tepki göstermektedirler. Tüketim karşıtı söylem sürdürülebilirlik, organik üretim, sürdürülebilir tüketim, çevre bilinci, konuları üzerinden de şekillenmektedir. Tüketicilerin tüketim karşıtı eğilimleri, ürün tercihlerinden tüketimi azaltan yeni yaşam tasarımlarına ya da mekansal olarak şehirlerden doğaya yeni yaşam biçimleri kuracak şekilde farklı uygulamalarda kendini göstermektedir. Tüketicilerin tüketim karşıtı eğilimlerinin oluşmasında medyanın sunduğu içerikler tüketim karşıtlığına atfedilen değerleri ve imajları ileten bir söylem yaratmaktadır. Bu bağlamda araştırmada medyanın ürettiği içeriklerde hangi temaları kullanarak tüketicileri tüketim karşıtlığı yönünde teşvik ettiğinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Araştırmada önceden belirgin olmayan temaların ve boyutların ortaya çıkarılmasına ve toplanan verilerin derinlemesine analiz edilmesine imkan vermesi nedeniyle içerik analizi tercih edilmiştir. İçerikleri bağlamında TRT Belgesel kanalında yayınlanan “Yeni Köylü” programı, CNNTÜRK kanalında yayınlanan “Yeşil Doğa” programı ve TRT Belgesel kanalında yayınlanan “Bi Çiftlik” programı incelenmiştir. Program içerikleri deşifre edilerek ortaya çıkan nitel verilerin çözümlenmesinde tematik kodlama yapılmıştır.
Keywords
