پدیدارشناسی اخلاق اجتماعی کاربران شبکه‌های اجتماعی مجازی (مطالعه موردی: متولدان دهه شصتی دارای تحصیلات عالی)

Abstract

پیشرفت فناورانه وسایل اطلاعاتی و ارتباطی جدید، به‌خصوص شبکه‌­های اجتماعی مجازی، نقش تعیین­‌کننده‌ای در برقراری ارتباط و انتقال اطلاعات بین متولدان دهه 60 ایفا کرده است. در پژوهش حاضر تلاش شده است، با درک واقعی ساختار تجربه زیسته افراد مشارکت‌کننده از شبکه­‌های اجتماعی مجازی، مؤلفه­‌های اصلی تشکیل‌دهنده اخلاق اجتماعی و چگونگی تبلور آن در رفتار اجتماعی آنان تحلیل شود. روش پژوهش، کیفی با استفاده از رویکرد پدیدارشناسی تجربی و گردآوری اطلاعات، از طریق نمونه­‌گیری هدفمند و مصاحبه عمیق با 15 نفر از متولدان دهه شصتی دارای تحصیلات عالی بوده است. یافته‌های پژوهش، شامل یک شاخص محوری «اخلاق اجتماعی آوارگی» بود که از خصیصه­‌های مهم آن به «داشتن هویت اجتماعی ترکیبی»، «احساس ناامیدی اجتماعی، سردرگمی و سرگشتگی»، «مقایسه دایم خود با دهه هفتادی­‌ها» و «فریبندگی شبکه‌­های اجتماعی مجازی» می‌توان اشاره کرد. نتایج پژوهش همچنین نشان می­دهد؛ اخلاق اجتماعی در میان متولدان دهه شصتی، معجونی از کنش‌های اخلاقی است که خاستگاه آن شرایط اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و تاریخی‌ای است که متولدان این دهه، درون آن متولد شده و زیست کرده‌اند. در نهایت، نتایج به دست آمده حاکی از آن است که رعایت اخلاق اجتماعی در بطن زندگی بد، سخت و دشوار است.

Keywords

• اخلاق اجتماعی
• متولدان دهه 60
• شبکه­‌های اجتماعی مجازی
• پدیدارشناسی
• پدیدارشناسی­‌تجربی