Ankara Medical Journal (Mar 2019)
Palyatif Bakım Hastalarına Resüsitasyon Uygulayan Sağlık Çalışanlarının Deneyimleri
Abstract
Amaç: Bu çalışmanın amacı palyatif bakım merkezinde çalışan doktor ve hemşirelerin resüsitasyon (CPR) deneyimlerini ortaya koymaktır. Materyal ve Metot: Çalışma fenomenolojik olarak tasarlamış tanımlayıcı nitel bir çalışmadır. Çalışmada amaçlı örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Görüşmeyi kabul eden altı doktor ve dört hemşire ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Daha sonra bu görüşmeler çözümlenmiştir. Bu çözümlemelerden elde edilen verilerin analizinde tematik analiz kullanılmıştır. Bulgular: Palyatif bakım merkezlerinin sayısının artması ile birlikte, bu merkezlerden hizmet alan yaşam sonundaki hastaların sayısında da belirgin bir artış yaşanmaya başlamıştır. Palyatif bakımda amaç ne yaşamı uzatmaktır ne de ölümü hızlandırmaktır. Yaşam sonu bakım hizmeti alan hasta ölünce CPR yapılması etik ikilemler ve hukuki sorunlar oluşturmaktadır. Bu ikilemlere ve sorunlara rağmen doktorlar ve hemşireler CPR yapmaya devam etmektedirler. Bu duruma neden olan dört alt tema tespit edilmiştir. Bu temalar şu şekildedir: “Hastamın durumunu biliyorum. Ama…”, “Empati kuruyorum. Ama…”, “Hasta yakınından korkuyorum.”, “Hukuki düzenlemelerdeki eksikliklerden korkuyorum.”. Bu alt temaların oluşturduğu ana tema ise “kendimi güvende hissetmiyorum” dur. Sonuç: Araştırma bulgularına göre temel problem, sağlık çalışanları CPR yapılmaması gerektiğini düşündükleri yaşam sonu bakımı alan hastaya, kendilerini güvende hissetmedikleri için CPR yapmak zorunda kalmalarıdır. Bu durum hem hukuki hem de etik tartışmaları beraberinde getirmektedir. Ayrıca etik ikilemlere de neden olmaktadır. Palyatif bakım merkezlerinde yaşam sonu hizmet alan hastalara ne tür hizmetlerin verileceği, PB hizmet rehberleri ile belirlenmeli ve bu hizmetlerin kapsamı ve içerikleri sağlık personeli ve vatandaşlarla paylaşılmalıdır. Yaşam sonu bakım alan hastalar için CPR uygulamaları hakkında ortaya konacak hukuki ve etik düzenlemelere ihtiyaç bulunmaktadır.
Keywords