اثر مرحله برداشت و نسبت ترکیب سورگوم علوفه‌ای با سیلاژ ذرت بر ارزش غذایی و تجزیه‌پذیری آن

Abstract

به‌منظور ارزیابی اثرات مراحل برداشت و نسبت ترکیب سورگوم علوفه‌ای بر ارزش غذایی و تجزیه­پذیری مواد مغذی آن در مقایسه با سیلاژ ذرت، آزمایشی در قالب فاکتوریل 5 × 3 بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 15 تیمار و سه تکرار در هر تیمار انجام شد. بدین جهت پس از کشت، در طی مراحل رشد (رویشی، گل‌دهی و بذردهی) برداشت صورت گرفت. از علوفه­های چاپر شده در طی مراحل مختلف رشدی جهت سیلوسازی استفاده گردید. گروه­های آزمایشی شامل زمان­های برداشت سورگوم (عامل اول) شامل 1- قبل از گل‌دهی( ظهور برگ پرچم)، 2- حدود 15-10% گل‌دهی و 3- خمیری نرم دانه می­باشد. سورگوم برداشت شده در هر یک از زمان­های فوق با ذرت علوفه­ای با نسبت­های ذرت علوفه­ای به سورگوم (عامل دوم): 100 درصد : 0 درصد، 75 درصد : 25 درصد، 50 درصد : 50 درصد، 25 درصد : 75 درصد و 0 درصد : 100 درصد مخلوط شدند. اثر مراحل رشد گیاه نشان داد که ماده خشک، پروتئین خام، اسید لاکتیک با پیشرفت رشد روند صعودی داشت. درحالی­که مقدار چربی خام و قند محلول با رشد گیاه به‌طور معنی­داری کاهش یافت. درصد خاکستر طی مراحل رشد نوسان داشت، به­طوری‌که مقدار آن در مرحله گل‌دهی کمترین (58/7) و طی مرحله رویشی ( قبل از گل‌دهی) بیشترین مقدار (73/9) بود. بخش سریع تجزیه، نرخ ثابت تجزیه‌پذیری و تجزیه‌پذیری مؤثر ماده خشک، پروتئین و دیواره سلولی در تمام نرخ­های عبور با افزایش رشد گیاه به‌طور معنی‌داری افزایش یافت. به­طور کلی، می­توان گفت برداشت علوفه ذرت و سورگوم در مرحله خمیری نرم با نسبت اختلاط 25 درصد ذرت و 75 درصد سورگوم سبب بهبود pH سیلاژ می­گردد. تجزیه­پذیری شکمبه­ای ماده خشک سیلاژ نیز در مرحله خمیری و نرم با سطوح مختلف ترکیب ذرت و سورگوم می­تواند سبب افزایش مصرف خوراک در دام شود.

Keywords

• تجزیه‌پذیری
• ترکیب شیمیایی
• سورگوم
• سیلاژ